Zelf breeden en cannabis genetica bewaren

WAAROM STOEIEN MET CANNABIS BREEDING EN GENETICA?

Het breeden van cannabis en het voortzetten van het erfgoed in zaden is niet slechts voorbehouden aan experts. Thuiskwekers die flink wat vaardigheden bezitten en de essentiële technieken onder de knie hebben, kunnen makkelijk de overstap maken van kweker naar breeder. Nieuwe soorten creëren is heel goed te doen. De meeste cannabis zaden die uitgegroeid zijn tot legendes, zijn gecreëerd door thuiskwekers; soms zelfs per ongeluk.

Hoewel het wellicht niet mogelijk is je eigen zadenbank op te zetten vanuit een kweektent in een extra slaapkamer, is breeden op kleine schaal een rendabele optie. Je hoeft geen professor in plantengenetica te zijn. De gouwe ouwe kweekervaring zal volstaan.

Door tijd te besteden in de kweekruimte heb je al een goed oog ontwikkeld voor het jagen op feno's.

HET BEWAREN VAN JE KOSTBARE CANNABIS GENETICA

KLONEN

Het stekken van cannabisplanten is een geweldige manier om een soort te bewaren. Soms zijn bekroonde varianten uitsluitend verkrijgbaar als kloon en dan rest de kweker niets anders dan het maken van stekjes om de genetica te kunnen behouden.

Klonen is een overdraagbare vaardigheid en soms is deze nog belangrijker voor breeders dan kwekers. Je moet een consistent hoog slagingspercentage hebben met klonen als een voorwaarde voor het breeden.

SELFING

F1 zaden kunnen worden geproduceerd met uitsluitend een vrouwelijke cannabis kloon. Deze zaden bevatten alleen de genetische informatie van de moeder. Om dit voor elkaar te krijgen, moet je het geslacht van het vrouwtje beïnvloeden zodat er mannelijke toppen ontstaan en er zelfbestuiving kan optreden.

De meeste hobbymatige breeders stressen de plant doelbewust om mannelijke toppen te krijgen en hiermee een aantal zaden te produceren. Zelfbestuiving wordt vaak gebruikt bij soorten die alleen als stek beschikbaar zijn om er S1 zaden van te maken. Daarbij krijg je alleen gefeminiseerde zaden.

KLEINSCHALIGE BREEDING OPTIES

BREEDEN MET DEZELFDE BATCH

Oké, je bent zeer tevreden met een lading regular cannabis zaden. Misschien wil je de mannelijke planten ook benutten? Nou, je kan cannabis uit dezelfde lading kruisen. Ervan uitgaande dat je al bekend bent met de soort en zaden uit dezelfde pack kweekt, is het mogelijk om mannetje en een vrouwtje te selecteren die je kunt kruisen.

Deze old school methode wordt meestal buiten toegepast. Toch is breeding met zaden uit dezelfde batch ook binnen mogelijk, waar je meer controle over de bestuiving hebt. Als het je lukt, zullen de nakomelingen min of meer stabiel zijn. Bovendien bespaar je zo behoorlijk wat geld op zaden voor je volgende kweek.

Voor verdere experimenten met breeden, kan het geen kwaad om het verzamelen van pollen te oefenen en eerst zaden te maken. Breeden met een betrouwbare partij zaden is een goede introductie in cannabis breeding.

POLY-HYBRIDES

Een polyhybride is een soort die het resultaat is van het kruisen van twee verschillende soorten. Wanneer verschillende landrassen worden gekruist, noemen we het resultaat een hybride. Het woord verwijst dus naar de nakomelingen die voortkomen uit de kruising van twee verschillende soorten wiet.

Wanneer een hybride soort wordt gekruist met een hybride van een andere genetische achtergrond, ontstaat er een polyhybride. Hybride soorten hebben van zichzelf al verschillende genetische eigenschappen van beide ouders, wat betekent dat de kwaliteiten van polyhybriden nog diverser en onvoorspelbaarder zijn. Het creëren van polyhybride kruisingen is echter een geweldige veredelingsmethode. Het stelt je namelijk in staat om unieke kenmerken uit een breed spectrum van cultivars te combineren. Maar zoals je je kunt voorstellen, zijn deze soorten behoorlijk instabiel en heterozygoot. Het vergt behoorlijk wat werk om deze variëteiten te stabiliseren en te verzekeren dat hun nageslacht uniform is.

THUIS POLYHYBRIDE SOORTEN KRUISEN

Voor breeding van wiet heb je behoorlijk wat ruimte en een aanzienlijk aantal planten nodig. Zo is een kweekruimte en een kamer voor propagatie vereist, plus verschillende ruimtes voor mannelijke en vrouwelijke planten, om ongewenste kruisbestuiving te voorkomen. JOm vanuit vier verschillende soorten over meerdere generaties polyhybriden te veredelen, heb je zelfs nog meer ruimte nodig. Indien je dit wilt doen, moet je weten hoe je toppen correct bestuift.

Aangezien je overweegt om te gaan kruisen, ben je waarschijnlijk wel bekend met het volgende feit. Toch is het belangrijk om het te herhalen: houd je mannetjes uit de buurt van je vrouwtjes! Dit is met name van belang als je een polyhybride wilt kweken. Je hebt dan namelijk meer kans dat je de verkeerde variëteiten kruist.

Verzamel allereerst pollen van een mannelijke plant wanneer de tijd hiervoor rijp is. Dit is in wezen het plantaardige sperma. Het is nodig om vrouwelijke bloemen te bevruchten, zodat deze zaden aanmaken. Wanneer de mannelijke stuifmeelzakjes geopend zijn, plaats je een afsluitbare zak over de plant en schud je hem een beetje.

Vrouwelijke planten zijn gereed voor reproductie in de vroege bloeifase wanneer er zich kleine, witte stampers vormen. Dit zijn een soort haartjes die uit de kelk steken om stuifmeel op te vangen. Vervolgens isoleer je de geselecteerde vrouwelijke plant, om eventuele ongewenste bevruchting te vermijden. Overweeg bijvoorbeeld een bestuivingskamer in te richten, zodat je ongelukjes voorkomt.

Om vrouwelijke planten te bestuiven, plaats je de zak met pollen over de takken die topvorming vertonen. Sluit de zak en schud wederom. Laat  het ongeveer 1 uur zitten en herhaal dit met elke tak die toppen draagt.

Bij het kruisen van cannabis is het essentieel dat je alles documenteert. Dat geldt zeker bij het complexere creëren van polyhybride soorten. Het is daarbij maar al te gemakkelijk om genetica te verwisselen, te vergeten welk mannetje je met welk vrouwtje hebt gekruist en wat welke soort is. Zo is het verstandig elke plant te labelen, zodat je ze makkelijk identificeert. Daarnaast is het handig om een spreadsheet of schema op een whiteboard te maken. Daarop breng je in kaart welke kruising je met welke plant maakt. Voeg data toe bij elke activiteit, om een inschatting van wachttijden te maken.

AUTHENTIEKE F1 HYBRIDES

Authentieke F1 hybrides zijn de kers op de taart van de Royal Queen Seeds catalogus. Het creëren van sterke en productieve F1-hybrides is echter een langdurig en zeer complex proces. Professionele kwekers investeren vele jaren van hun leven aan breeding projecten en selecteren rassen uit honderden, zo niet duizenden, cannabisplanten.

Echte F1-hybrides kunnen alleen voortkomen uit het kruisen van gestabiliseerde soorten of inteeltlijnen en hebben hybride groeikracht. Ze vertonen authentieke hybride kracht. Tenzij je een expeditie hebt gepland om zelf op soorten te jagen, is het ontdekken van heirloom landras soorten hard werken. Het is waarschijnlijk gemakkelijker de RQS catalogus in te duiken voor geweldige hybriden.

Kortom, het veredelen van F1-hybrides is nog niet zo makkelijk. Eerlijk gezegd is het veel te lastig voor een beginnende thuis-breeder. Door een paar F1's (eerste generatie) te kruisen, wordt het nageslacht automatisch F2 (tweede generatie). Helaas zijn F2 zaden veel minder stabiel en zijn ze veel moeilijker om mee te werken dan de vorige generatie (F1).

Vaak duurt het meerdere generaties voordat je een gestabiliseerde lijn hebt en een F1-hybride kan produceren. Het kan wel tot F5 (vijfde generatie) en F6 (zesde generatie) duren voordat je zover bent.

TERUGKRUISEN

Heb je wel eens meerdere keren dezelfde cannabissoort gekocht en opgemerkt dat deze er telkens totaal anders uitzag? Misschien smaakte het zelfs iets zoeter of zuurder dan eerder. Of wellicht heb je dezelfde soort herhaaldelijk gekweekt en gemerkt hoezeer de planten van elkaar verschilden? Deze verschillen binnen dezelfde strain noemen we genetische variabiliteit. Hoewel planten soms dezelfde afkomst hebben, is hun unieke genetische expressie, of het fenotype, soms divers door het feit dat genen reageren op de omgeving.

Deze verschillen in fenotypes uiten zich bijvoorbeeld in variatie qua formaat, harsproductie, kleur, enzovoorts. Ook is er soms sprake van een chemotype. Dit verwijst naar een verschil in de chemische samenstelling. De ene plant heeft bijvoorbeeld hogere gehaltes van een specifieke terpeen en de andere weer iets meer CBD. Heb je een zak zaden met dezelfde herkomst en merk je grote verschillen tussen de fenotypes van elke plant? Dan betekent dit dat de soort instabiel is. We spreken dan van heterozygote zaden. Hoewel dit niet direct een probleem is voor hobbymatige kwekers, is het soms wel problematisch voor commerciële telers die een hoge mate van consistentie zoeken.

Deze consistentie is mogelijk en te bereiken door de genetica van een soort te stabiliseren. Dit levert zaden op die meer homozygoot zijn en minder variatie tussen fenotypes vertonen. Maar hoe stabiliseren veredelaars een soort?

De gangbare manier om dit te bereiken is door meerdere generaties zelfbestuiving. Een andere veelgebruikte methode is het zogenaamde terugkruisen. Een terugkruising wordt in de wereld van breeding ook wel met 'BX' aangeduid. Wanneer veredelaars een nieuwe soort willen creëren, selecteren ze twee oudersoorten met gewenste eigenschappen. Na het kruisen hiervan, is de eerste generatie gecreëerd. Een terugkruising is wanneer je een lid van deze generatie kruist met een van de oudersoorten. Bij deze veredelingstechniek kruis je beide ouders meerdere keren, waardoor een of meer genen van de ene ouder in de genetische achtergrond van de andere ouder worden versterkt.

Stel bijvoorbeeld dat de vrouwelijke ouder een bijzonder hoog CBD percentage heeft. Door haar te kruisen met een van haar mannelijke nakomelingen die deze eigenschap deelt, wordt het in de planten van de volgende generatie nog meer versterkt. Dit komt omdat ze dan meer genetisch materiaal van de moeder dan van de oorspronkelijke mannelijke ouder bevatten.

Hoewel terugkruisen een bewezen manier is om cannabisgenetica te stabiliseren, leidt overmatig terugkruisen soms tot problemen. Met overmatige inteelt versterk je namelijk ook eventuele recessieve genen die ongewenste eigenschappen opleveren. Bovendien geef je die door aan alle planten van volgende generaties.

Zoals je hebt kunnen lezen, zijn er flink wat manieren om je favoriete soorten te behouden en ze om te toveren tot geheel nieuwe soorten. Deze gids is bedoeld om je een goed overzicht te geven en om je een beetje op gang te helpen, voordat je in de meer gecompliceerde aspecten duikt.

Succes!