.
Werkt Cannabis Tegen Depressie?
THC en CBD zijn de bekendste moleculen die de plant aanmaakt, en naar beide stoffen wordt veel onderzoek gedaan met betrekking tot angst en depressie.
Inhoud:
Depressie is een veelvoorkomende psychische aandoening, waar alleen al in Nederland 1 op de 5 volwassenen van 18-64 jaar ooit in het leven mee te maken krijgt. In heel Europa lijdt ongeveer 4,6% van de bevolking aan depressie of angst[1]. Sommige mensen hebben alleen soms last van een depressieve periode. Anderen lijden aan klinische depressie en zien daarmee de kwaliteit van hun leven aanzienlijk teruglopen. Depressies kosten de economie jaarlijks miljarden euro's en beroven mensen van hun geluk. Conventionele behandelingen voor de aandoening omvatten diverse medicijnen die soms prima werken, maar niet zonder bijwerkingen zijn. Interessant genoeg wenden sommige mensen met een depressie zich tot cannabis. Wetenschappers onderzoeken het potentieel ervan bij verschillende aandoeningen, maar kan het ook bij depressies helpen?
WAT IS EEN DEPRESSIE EN HOE ONTSTAAT HET?
Iedereen gaat van tijd tot tijd door een verdrietige periode. Stress, angstgevoelens en emotionele gebeurtenissen hebben soms tot gevolg dat we ons neerslachtig voelen. Uiteindelijk ebt dat negatieve gevoel weer weg en kunnen we gewoon weer verder met ons leven. Depressie is echter meer dan neerslachtigheid. Het is een chronische stemmingsstoornis die soms maanden, maar ook jaren kan aanhouden. Mensen die eraan lijden, zijn niet in staat dat gevoel te "doorbreken".
MOGELIJKE TRIGGERS
De oorzaken van depressie zijn complex. De aandoening kan bijvoorbeeld ontstaan door een verontrustende gebeurtenis als het overlijden van een geliefde, maar ook door een ernstige ziekte of werk-/sociale problemen. Voor andere mensen betreft het een opeenstapeling van gebeurtenissen die ze in een depressie doen belanden. De kans op depressie neemt toe als mensen, in een poging tot zelfmedicatie, bepaalde medicijnen en alcohol gebruiken.
In andere gevallen ontstaat een depressie zonder aantoonbare reden. Biologische factoren en persoonlijkheid kunnen in dat geval een rol spelen. Een depressie kan hierbij ontstaan door een tekort aan neurotransmitters, zoals serotonine. Onderzoek heeft ook laten zien dat de hippocampus - een deel van de hersenen dat betrokken is bij het geheugen en leerprocessen - bij depressieve mensen soms kleiner is[2]. Dat is mogelijk het gevolg van stress, waarbij de aanmaak van nieuwe neuronen wordt geremd.
ALGEMENE KLACHTEN BIJ DEPRESSIE
Depressie kent veel verschijningsvormen. Soms zijn de klachten niet al te ernstig, in andere gevallen juist wel. De algemene symptomen van een depressie zijn:
• Aanhoudende neerslachtigheid of bedroefdheid
• Gebrek aan motivatie en apathie
• Laag gevoel van eigenwaarde
• Slapeloosheid
• Rusteloosheid
• Concentratieproblemen
• Vreetbuien of verlies van de eetlust
• Aanhoudende pijntjes en kwaaltjes
• Gevoelens van hopeloosheid
• Verdrietige gevoelens en huilbuien
• Geprikkeldheid
• Verlies van levenslust
• Suïcidale gedachten
BEHANDELING VOOR DEPRESSIE
Er bestaan diverse behandelopties voor depressies. Elke optie is daarbij afhankelijk van de ernst en specifieke kenmerken van de aandoening.
Artsen kunnen bijvoorbeeld niet-medicamenteuze behandelingen voorschrijven. Denk daarbij aan psychotherapie en beweging om de stemming te verbeteren. Het interessante is dat aerobe oefeningen het gehalte endogene cannabinoïden kunnen verhogen. Samen met andere stoffen zijn deze verantwoordelijk voor de zogeheten 'runner's high'[3]. Als je met een depressie kampt, kun je ook profiteren van cognitieve gedragstherapie om beter met gedrags- en gedachtepatronen om te gaan.
In andere gevallen schrijven artsen antidepressiva voor. Er zijn meer dan dertig verschillende typen antidepressiva, waaronder selectieve serotonineheropnameremmers (SSRI's).
SSRI's verhogen het niveau van de neurotransmitter serotonine. Ze beperken de heropname van serotonine in het presynaptische neuron, waardoor er meer van de stof beschikbaar komt. Bij sommige patiënten kunnen deze medicijnen de stemming effectief stabiliseren. Er zijn echter ook bijwerkingen. Denk daarbij onder meer aan misselijkheid, nervositeit, duizeligheid, seksuele problemen, gewichtstoename en slapeloosheid.
Deze opties helpen sommige mensen omgaan met hun depressie en soms herstellen ze zelfs helemaal. Anderen ervaren echter nauwelijks verlichting. Daarom zoeken veel mensen ook naar andere opties, en dat is waar de wietplant om de hoek komt kijken.
CANNABIS, DEPRESSIE EN ONS ENDOCANNABINOÏDESYSTEEM
Als je weleens wiet rookt, weet je wel wat voor gevoel dit je kan geven. Soms kan het roken van een bong bijvoorbeeld een lachkick opwekken. Sommige soorten wekken daarentegen een bedwelmende buzz op die uren duurt, terwijl andere weer wat milder zijn en geschikter voor in de avond. Maar misschien zijn er ook momenten geweest waarop het roken van wiet gevoelens van angst of zelfs paniek bij je veroorzaakte.
Aangezien wiet op iedereen andere effecten kan hebben, hoeft het niet per se je stemming te verbeteren.
Het effect van cannabis op depressie wordt volop onderzocht. Maar voordat we in de onderzoeken duiken, is het belangrijk om eerst een paar dingen te verhelderen. Omdat verschillende soorten verschillende concentraties cannabinoïden en terpenen bevatten, kunnen ze sterk uiteenlopende effecten op de stemming hebben.
Om de boel nog ingewikkelder te maken; elke cannabisvariëteit bevat weer een andere concentratie van deze verbindingen. Er zijn bijvoorbeeld strains met een hoog THC-gehalte, de cannabinoïde die verantwoordelijk is voor de high; andere hebben een hoog CBD-gehalte, wat geen high induceert. Daarnaast bestaan er meer dan 100 cannabinoïden en 100 terpenen die stuk voor stuk eigen effecten hebben. De vraag of cannabis depressie beïnvloedt, kunnen we als een ontoereikende vraag beschouwen. Het is meer een kwestie van het achterhalen van de impact van individuele moleculen en hoe deze samenwerken.
Bubble Kush
Bubble Gum x O.G. Kush | |
550 - 600 gr/m2 | |
80 - 140 cm | |
8 - 10 weken | |
THC: 19% |
Sativa 20% Indica 80% | |
600-650 gr/plant | |
160 - 200 cm | |
Eind September | |
Fysiek Ontspannend, Helder, Stoned |
WAT HEBBEN ONDERZOEKEN TE MELDEN?
Helaas zijn er op dit gebied weinig uitgebreide onderzoeken verricht. We weten momenteel dan ook niet veel over deze ingewikkelde mechanismen. Wel weet de wetenschap inmiddels meer over de manier waarop THC en CBD de stemming kunnen beïnvloeden.
Als je het effect van deze chemicaliën op de hersenen wilt bekijken, is het eerst goed om te weten hoe het endocannabinoïde systeem (ECS) werkt. 'Endo' betekent 'binnenin' en 'cannabinoïde' verwijst naar 'cannabis'. Al met al gaat het hier om een cellulair systeem waarbij diverse biochemische processen betrokken zijn, die op een soortgelijke manier als de wietplant receptoren beïnvloeden. De receptoren van het ECS bevinden zich op talloze celtypen in het lichaam. Tot dusver hebben wetenschappers het bestaan van twee belangrijke receptoren bevestigd, namelijk CB1 en CB2.
Het ECS bestaat tevens uit speciale neurotransmitters die zich aan deze receptoren binden en het systeem moduleren. Deze moleculen staan bekend als 'endocannabinoïden', namelijk anandamide en 2-arachidonoylglycerol (2-AG). Stofjes in de cannabisplant zijn in staat dezelfde receptoren te beïnvloeden, omdat ze dezelfde vorm hebben. Cannabinoïden in cannabis - en andere plantensoorten - heten fytocannabinoïden.
Zowel anandamide als 2-AG spelen een belangrijke rol in het dopaminerge systeem en kunnen mogelijk de stemming reguleren[4]. Beide moleculen binden zich aan CB1-receptoren van het zenuwstelsel. Ze kunnen ook het gehalte dopamine of de receptoractiviteit hiervan beïnvloeden[5].
THC (tetrahydrocannabinol) is een van de belangrijkste stoffen in moderne wietsoorten. De molecule heeft psychotrope effecten door aan CB1-receptoren in het centrale zenuwstelsel te binden. De cannabinoïde beïnvloedt de stemming daarbij mogelijk op de korte termijn door de afgifte van dopaminerge cellen.[6]
Onderzoek gepubliceerd in het _Journal of Affective Disorders_ onderzocht of wiet effect op depressie, angst en stress had.[7] De wetenschappers verzamelden gegevens via de app Strainprint om de effecten van bepaalde soorten te beoordelen.
THC was echter niet de enige cannabinoïde die ze onderzochten. Ook CBD werd toegediend. De onderzoekers ontdekten dat CBD-rijke soorten met weinig THC de grootste veranderingen in de stemming teweegbrachten. Daarentegen leken strains met veel THC en weinig CBD ontspannend te werken.
CBD en depressie
Wetenschappers proberen erachter te komen hoe CBD de stemming, het centrale zenuwstelsel en de neurotransmissie kan beïnvloeden. Tot dusver hebben ze een aantal interessante ontdekkingen gedaan, bijvoorbeeld dat de cannabinoïde mogelijk het ECS kan 'hacken'.
Momenteel zijn er verschillende studies gaande. Hierin probeert men te achterhalen wat de invloed van CBD is op de circulatie van endocannabinoïden en hoe het tijdelijk enzymen uitschakelt[8] die verantwoordelijk zijn voor de afbraak ervan. Wetenschappers zijn vooral geïnteresseerd in de interactie tussen CBD en FAAH (vetzuuramide hydrolase). Dit enzym breekt anandamide[9] (de zogeheten 'geluksmolecule') af. Dit stofje in de hersenen is in verband gebracht met positieve psychologische effecten die we associëren met de 'runner's high'.
Onderzoekers hebben eveneens een interactie tussen CBD en serotonine-receptoren waargenomen. Waarschijnlijk heb je wel van serotonine, of het 'gelukshormoon', gehoord. Deze neurotransmitter reguleert je stemming en draagt bij aan gevoelens van welzijn. Een tekort aan serotonine is ook met depressie in verband gebracht. Onderzoekers hebben inmiddels vastgesteld dat CBD in vitro (buiten een levend organisme) serotonine-receptoren kan activeren[10]. Nu willen ze graag achterhalen hoe dit bij dieren werkt.
Onderzoek op dit gebied blijft zich ontwikkelen. Zo werd in het British Journal of Pharmacology een vergelijkende studie gepubliceerd. Hier testten de onderzoekers CBD in een muismodel van depressie[11] en vergeleken de effecten met het tricyclische antidepressivum imipramine. Ander onderzoek, gepubliceerd in Neuropharmacology, probeerde de impact van CBD[12] op serotonine en glutamaat (exciterende neurotransmitter) in muizen te meten.
CBD en seizoensgebonden affectieve stoornis (SAD)
Helaas ontbreekt specifiek onderzoek naar CBD en SAD. Er is echter wel onderzoek gedaan naar het verband tussen CBD en een aantal symptomen van seizoensgebonden depressie. Hieronder kijken we naar een aantal studies die uitwijzen dat CBD mogelijk bepaalde effecten van een seizoensgebonden affectieve stoornis kan verlichten.
Een paper uit 2011 testte de effecten van CBD[13] in gevallen van gegeneraliseerde sociale angststoornis. Na orale inname van 400mg CBD of een placebo deden de proefpersonen mee aan een simulatie waarbij ze in het openbaar moesten spreken. Het resultaat van deze studie is een belangrijke mijlpaal voor onderzoek naar CBD en angst bij mensen. Toch is er nog veel meer onderzoek nodig om definitieve conclusies te trekken.
In Colorado doet men inmiddels ook onderzoek naar de relatie tussen CBD en slaap[14]. Tot nu toe heeft men CBD-olie getest in gevallen van angst en slapeloosheid gerelateerd aan posttraumatische stressstoornis.
Het lijkt erop dat CBD mogelijk kan helpen bij seizoensgebonden depressie, maar er is te weinig onderzoek beschikbaar om conclusies te trekken.
CANNABIS EN DEPRESSIE: EEN COMPLEXE RELATIE
Hoewel acute blootstelling aan THC de dopamineafgifte kan bevorderen, leidt chronische blootstelling mogelijk tot afstomping van het dopaminerge systeem.Langdurig wietgebruik vermindert dus mogelijk de reactie van de hersenen op dopamine en kan in verminderde gevoelens van beloning en motivatie resulteren.
Zoals vermeld, draait de wietplant niet uitsluitend om THC: ook wordt bestudeerd of CBD effect op de stemming heeft. Bovendien moeten wetenschappers zich ook nog over de ruim honderd andere cannabinoïden, terpenen en moleculen uit de plant buigen.
De relatie tussen wiet en depressie is dus nog altijd onduidelijk. Het beste wat je momenteel kunt doen, is je vragen aan een arts voorleggen.
- https://web.archive.org/web/20240101151608/https://apps.who.int/iris/bitstream/handle/10665/254610/WHO-MSD-MER-2017.2-eng.pdf
- Late-Life Depression, Hippocampal Volumes, and Hypothalamic-Pituitary-Adrenal Axis Regulation: A Systematic Review and Meta-analysis https://web.archive.org
- https://web.archive.org/web/20240101151608/https://jeb.biologists.org/content/215/8/1331?sid%3D739917de-aaf2-469d-9f3a-ab04329720b7=
- The mesolimbic dopamine reward circuit in depression - PubMed https://web.archive.org
- Reversal of dopamine D(2) receptor responses by an anandamide transport inhibitor https://web.archive.org
- The effects of Δ9-tetrahydrocannabinol on the dopamine system | Nature https://web.archive.org
- A naturalistic examination of the perceived effects of cannabis on negative affect - ScienceDirect https://web.archive.org
- Cannabidiol enhances anandamide signaling and alleviates psychotic symptoms of schizophrenia - PMC https://www.ncbi.nlm.nih.gov
- Wired to run: exercise-induced endocannabinoid signaling in humans and cursorial mammals with implications for the ‘runner’s high’ | Journal of Experimental Biology | The Company of Biologists https://journals.biologists.com
- https://www.researchgate.net/profile/Ethan-Russo/publication/7507851_Agonistic_Properties_of_Cannabidiol_at_5-HT1a_Receptors/links/02e7e518a5fb6f1904000000/Agonistic-Properties-of-Cannabidiol-at-5-HT1a-Receptors.pdf
- Antidepressant-like effects of cannabidiol in mice: possible involvement of 5-HT1A receptors - PubMed https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov
- Cannabidiol induces rapid-acting antidepressant-like effects and enhances cortical 5-HT/glutamate neurotransmission: role of 5-HT1A receptors - PubMed https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov
- Neural basis of anxiolytic effects of cannabidiol (CBD) in generalized social anxiety disorder: a preliminary report - PubMed","//www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5101100/ https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov