Hoe beïnvloedt wiet je longen?

Miljoenen mensen roken wiet. Maar tegen welke prijs? Om eerlijk te zijn, weet de wetenschap het niet precies. Er zijn aanwijzingen dat het roken van wiet schadelijk kan zijn voor de longen, maar andere onderzoeken suggereren dat het juist de carcinogene effecten van verbranding kan tegengaan. 

Een beknopte uitleg over de longgezondheid

De longen. Zonder deze biologische ballonnen zou je het niet lang volhouden. Oké, eigenlijk zijn ze een stuk indrukwekkender dan ballonnen. Los van het feit dat beide gevuld worden met lucht, vertonen ze verder weinig overeenkomsten. Terwijl ballonnen hol en inert zijn, zijn je longen levend en gevuld met een sponsachtig, flexibel materiaal dat uitzet wanneer je inhaleert. Waarschijnlijk beschouw je, zoals de meeste mensen, je longen als een vanzelfsprekendheid. Je gaat ze nu echter van een heel andere kant bekijken. Ben je op dit moment high? Zet je dan maar schrap!

Wist je dat je longen ongeveer 6000ml lucht per minuut binnenkrijgen? Of wat dacht je van het feit dat je longen volledig gespreid ruwweg de grootte van een tennisveld hebben? Voordat je deze nieuwe kennis echter de wereld inslingert, vertellen we je eerst hoe je longen je in leven houden.

Wanneer je inademt, trekt het middenrif samen. Deze koepelvormige spier bevindt zich onder de longen en creëert bij activering een vacuüm, waardoor er lucht naar binnen wordt gezogen. Deze levende blaasbalgen zijn gevuld met kleine blaasjes, ook wel bekend als 'alveoli', die zorgen dat er zuurstof in de bloedbaan wordt opgenomen.

Je hart pompt dit zuurstofrijke bloed door je lichaam en levert zo belangrijke voedingsstoffen aan je cellen om metabolische processen aan te drijven. Je cellen produceren CO₂ als afvalproduct, wat weer via het bloed naar de longen getransporteerd wordt. Als het middenrif ontspant, blaas je CO₂ uit in de atmosfeer en zo is de ademhalingscyclus rond.

Dit geeft wel aan hoe belangrijk de longen zijn! Het spreekt dan ook voor zich dat je ze zo gezond mogelijk moet houden. Je kunt hiervoor een aantal dingen doen. Denk bijvoorbeeld aan:

Als je een stoner bent (wat aannemelijk is als je dit artikel leest), willen we met dat laatste punt niet meteen het genot van je joint verpesten. Maar realistisch gezien, is deze informatie vast niet nieuw voor je. Roken beschadigt de longen. Zo simpel is het. Toch kan de mate van de schade die het aanricht, wel afhangen van wat je rookt.

Wiet- versus tabaksrook

Het inhaleren van elke soort rook eist zijn tol wat je longen betreft, of het nu om wiet, tabak of een kampvuur gaat. Bij de verbranding van materiaal komen er carcinogene en toxische stoffen vrij. Wanneer je die inademt, loop je een hoger risico op luchtwegaandoeningen.

Maar is er ook een verschil tussen het roken van sigaretten en het roken van joints, pijpjes en bongs? We gaan zo in op onderzoek dat aantoont dat stoffen uit cannabis mogelijk bepaalde schadelijke effecten van roken kunnen compenseren. Maar laten we eerst eens kijken in hoeverre het roken van tabak en het roken van wiet het lichaam aan schadelijke bijproducten blootstelt.

Sigaretten: carcinogene cocktails

Het is geen geheim dat sigaretten veel nare en schadelijke stoffen bevatten. Er zitten meer dan 7000 chemische stofjes in tabaksrook^[1] en van minstens 250 is bekend dat ze schadelijk zijn. Daaronder vallen:

Regelmatige blootstelling hieraan is schadelijk voor vrijwel elk orgaan in het lichaam. Het kan leiden tot oxidatieve stress, ontstekingen en DNA-schade, wat uiteindelijk kan resulteren in diverse aandoeningen, zoals:

Ondanks deze schadelijke gevolgen, zijn er wereldwijd miljoenen rokers. Mensen raken namelijk verslaafd aan nicotine, het actieve stofje in tabak. Deze alkaloïde is zowel mentaal als fysiek verslavend. Naast dat mensen gaan hunkeren naar de fysiologische effecten, raken ze ook gewend aan de handeling en het ritueel van het roken. Het resultaat? Jaarlijks meer dan acht miljoen doden wereldwijd! 

Wietrook: anders, niet beter

Veel wietfans verwerpen het idee dat cannabis mogelijk schadelijk kan zijn voor de menselijke gezondheid. Ze komen daarbij met argumenten als: het is gewoon puur natuur, man. Maar deze opvattingen komen vaak voort uit ideologische fantasieën, in plaats van wetenschappelijk onderzoek. In werkelijkheid wordt het lichaam bij het roken van wiet ook aan gevaarlijke stoffen blootgesteld. Hier zijn enkele feiten die de meeste stoners liever niet willen horen:

Ondanks deze duidelijke risico's, blijkt uit onderzoek ook dat de rook van cannabis mogelijk minder gevaarlijk dan tabaksrook is. Hoe dat komt? Het antwoord ligt in de unieke stoffen die wiettoppen bevatten.

Wat zegt onderzoek over wietrook?

Los van de kankerverwekkende stoffen hebben tabaks- en wietrook een heel andere samenstelling. In tabak zit nicotine, maar in wiet zit een scala aan fytochemicaliën, waaronder cannabinoïden en terpenen.

Cannabinoïden: bescherming tegen carcinogene stoffen?

Mensen die cannabis roken, doen dat meestal omwille van twee stoffen: THC en CBD. Beide cannabinoïden hebben vaak een positieve uitwerking. THC maakt je high, terwijl CBD geen psychotrope effecten heeft (het bindt zich niet aan de CB1 receptor). Maar deze moleculen, samen met andere cannabinoïden, bieden mogelijk ook een zekere mate van bescherming tegen de schadelijke effecten van het roken.

Een paper van onderzoeker en cannabisactivist Robert Melamede, met de titel 'Cannabis and tobacco smoke are not equally carcinogenic', gaat op deze mechanismen in^[2]. Melamede stelt dat de rook van wiet en tabaksrook veel dezelfde schadelijke stoffen bevatten, waaronder procarcinogenen genaamd polycyclische aromatische koolwaterstoffen. Uiteindelijk zetten enzymen in het lichaam deze in de werkelijke carcinogenen om. THC lijkt dit proces echter te blokkeren, wat volgens Melamede doet vermoeden dat de cannabinoïde een beschermend effect biedt.

Een andere paper, gepubliceerd in het vakblad Cannabis and Cannabinoid Research beschrijft het verband tussen wiet roken en kanker^[3]. Het onderzoeksteam kwam met drie hypothesen voordat ze het onderzoek verrichtten.

Allereerst hielden ze het voor mogelijk dat de carcinogene stoffen van wietrook de kans op kanker zouden verhogen. Ten tweede suggereerden ze dat cannabinoïden en andere fytochemicaliën de schadelijke effecten zouden kunnen compenseren. De laatste hypothese was dat het effect van cannabinoïden het risico op kanker zelfs zou verminderen.

Na het analyseren van een enorme hoeveelheid data, concludeerden de auteurs dat "de hypothese dat cannabisgebruik het risico op kanker verhoogt, niet werd ondersteund door de beschikbare gegevens. In plaats daarvan wezen de data eerder op een negatief verband tussen wiet roken en kanker."

Cannabisgebruik en de longfunctie

In onderzoek dat in 2012 gepubliceerd is, werd gekeken naar het verband tussen blootstelling aan cannabisrook en de longfunctie^[4]. Daarbij werden specifieke parameters gemeten bij zowel tabaks- als wietgebruikers, waaronder de luchtstroomsnelheid (de snelheid waarmee je uitademt) en het longvolume (de hoeveelheid lucht die iemand in zijn longen kan houden).

De onderzoekers ontdekten een sterke correlatie tussen tabaksgebruik en een verminderde longfunctie. Stefan Kertesz, een van de onderzoekers, stelt dat "er een rechtstreeks verband is: hoe meer je gebruikt, des te meer je verliest." De resultaten lieten echter een andere trend zien in het geval van cannabisgebruik en de longgezondheid. De luchtstroomsnelheid was hierbij beter, al was dit alleen zo tot op een bepaald punt van gebruik.

Hierbij wezen de onderzoekers echter wel op de regelmaat van het roken als mogelijke verklaring. Terwijl de tabaksrokers die meededen aan de studie ongeveer twintig sigaretten op een dag rookten, rookten de wietgebruikers gemiddeld 2-3 keer per maand. Cannabis had bovendien wel een negatief effect op de longfunctie van zware gebruikers.

Hoe zat het dan met veelvuldig wietgebruik?

Het bleek dat wietgebruikers hun longfunctie alleen op peil konden houden wanneer ze het kruid slechts af en toe gebruikten. Gebruikers die daarentegen regelmatig en jarenlang wiet rookten, kregen te maken met een achteruitgang van de longfunctie. Dat bracht de onderzoekers ertoe om op te roepen tot voorzichtigheid en gematigdheid bij het roken van wiet.

Wat zijn de alternatieven voor het roken van wiet?

Hoewel enkele bovenstaande onderzoeken wijzen op een mogelijk beschermend effect van cannabinoïden, loop je door het roken van wiet nog altijd risico op luchtwegaandoeningen. Maar roken is maar een van de manieren om cannabis te gebruiken. Bekijk hieronder twee goede alternatieven.

• Vapen

Bij het vapen van wiet stel je toppen en concentraten aan veel lagere temperaturen bloot. In plaats van plantaardig materiaal te verbranden, verhit je hierbij de cannabinoïden, terpenen en andere fytochemicaliën tot een bepaald kookpunt. Zo worden ze als damp vrijgegeven. Vapen is weliswaar minder riskant dan roken, maar kan nog steeds een negatieve impact op je hart en longen hebben.

• Edibles

Bij edibles blijven de longen volledig buiten beeld. In plaats daarvan gaan de THC en andere cannabinoïden door het spijsverteringskanaal voor verwerking in de lever, waarna ze de hersenen bereiken. Om die reden duurt het langer voordat de effecten intreden, maar houden ze ook langer aan.

Moet je je over het roken van wiet zorgen maken?

Als je je hele leven zorgen zou maken over elke beslissing die je neemt, zou je eigenlijk nooit meer ergens van kunnen genieten. Je leeft maar één keer. Als je er echt van houdt om wiet te roken en merkt dat je er op een of andere manier baat bij hebt, dan is dat helemaal aan jou.

Maar maak wel een weloverwogen keuze. Dat je maar één keer leeft, betekent niet dat je maar kort van het leven hoeft te genieten. Wiet roken stelt het lichaam bloot aan schadelijke chemicaliën en verhoogt het risico op bepaalde aandoeningen. Om die risico's te beperken, kun je altijd overwegen om je toppen te vapen of wietbrownies te bakken!