Zijn pesticiden op cannabis gevaarlijk?

Of het nou om wiet gaat of om andere planten, de meeste kwekers willen telen zonder pesticiden te gebruiken. Pesticiden in of op wiet zijn in verband gebracht met verschillende gezondheidsproblemen, hoewel geen van deze beweringen is bewezen. Maar het staat vast dat ze nadelige gevolgen kunnen hebben voor de omgeving. In dit artikel bespreken we wat pesticiden zijn, de risico's ervan en enkele alternatieven.

Wat is een pesticide?

'Pesticide' is een zeer brede term die een grote variëteit aan stoffen omvat, en daarom meer uitleg verdient. Het komt er in feite op neer dat het gaat om een stof die 'plagen' doodt, waarbij 'plaag' de neerbuigende term is die staat voor elk organisme dat een succesvolle oogst verhindert.

Pesticiden hebben tegenwoordig een slechte reputatie, of het nu gaat om het aantasten van de grond, het uitroeien van wilde insectenpopulaties of het besmetten van fruit, groenten en cannabis. En het lijkt veel mensen een goed idee om in een wereld zonder pesticiden te leven. Maar wat is een pesticide nu precies?

Verschillende soorten pesticiden

Een pesticide kan van alles zijn; van een giftige synthetische stof die alles vernietigt waarmee het in aanraking komt, tot een natuurlijk, schijnbaar onschadelijk stofje, zoals de eigen terpenen van cannabis. Alles wat bedreigingen voor een plant doodt, is een pesticide. Pesticiden kunnen worden onderverdeeld in de volgende categorieën:

• Herbicide: voor het doden van ongewenste plantengroei
• Insecticide: voor het doden van insecten
• Fungicide: voor het doden van schimmels, zoals meeldauw
• Rodenticide: voor het doden van knaagdieren, zoals ratten

Maar er komt nog veel meer bij kijken dan dit.

Zoals gezegd, kunnen pesticiden zowel synthetisch als biologisch zijn. En hoewel het afhangt van het bestrijdingsmiddel in kwestie, betekent 'biologisch' niet per se minder schadelijk.

Een van de bekendste en gevaarlijkste pesticiden is DDT, of 'dichloordifenyltrichloorethaan'. DDT is tegenwoordig verboden, maar is tientallen jaren gebruikt om insecten op gewassen te bestrijden. Het werd steeds vaker toegepast vanaf het midden van de 20e eeuw, maar al snel controversieel vanwege de impact op het milieu en mogelijke verbanden met kanker. Het Amerikaanse Environmental Protection Agency (EPA) verbood DDT in 1972.

Aan de andere kant van het spectrum bevindt zich neemolie (of margosa-olie). Deze olie wordt geperst uit de zaden van de neemboom, afkomstig van het Indiase subcontinent. Van neemolie is bekend dat het verschillende schadelijke insecten doodt, terwijl het bepaalde nuttige insecten, zoals vlinders, niet lijkt te doden. Bovendien lijkt het weinig tot geen schade aan te richten aan de directe omgeving, of aan vogels en andere dieren. Toch kan het nog steeds gevaarlijk zijn: als je het in hoge concentraties inneemt, kan het giftig en mogelijk zelfs dodelijk zijn.

Deze twee voorbeelden laten de variëteit van het begrip 'pesticide' goed zien. En juist hierdoor is het ook zo moeilijk om algemene uitspraken over deze brede groep stoffen te doen.

Wat zijn de gevaren van pesticiden voor mensen?

Pesticiden zijn nuttig omdat ze dingen doden. Het lijkt dus logisch om aan te nemen dat alle pesticiden in een voldoende hoge concentratie een risico voor onze gezondheid vormen. Toch zijn sommige pesticiden veel veiliger dan andere. Neemolie lijkt bijvoorbeeld volkomen veilig bij correct gebruik, en is alleen gevaarlijk als je het onverdund zou drinken. DDT daarentegen kan al in kleine hoeveelheden schade veroorzaken^[1].

Een studie uit 2018 stelt pesticiden verantwoordelijk voor ongeveer 300.000 sterfgevallen^[2] per jaar. Het wijst op allerlei potentiële gezondheidsproblemen die kunnen optreden door blootstelling aan pesticiden, zoals Parkinson, Alzheimer, kanker en aandoeningen van de luchtwegen en de voortplantingsorganen. Hoewel wetenschappers niet precies weten waarom pesticiden schadelijk zijn, suggereren ze dat deze stoffen oxidatieve stress veroorzaken, waardoor het DNA in menselijke cellen beschadigd raakt, en zo de genexpressie verandert.

Dit zijn slechts twee van de vele voorbeelden die suggereren dat (meestal synthetische) pesticiden een risico voor onze gezondheid vormen. Bovendien is de milieuschade veroorzaakt door pesticiden vaak enorm.

Kunnen restjes pesticiden op cannabis gevaarlijk zijn?

Wanneer bestrijdingsmiddelen op gewassen worden gebruikt, worden deze niet altijd even goed afgespoeld. In Europa is de regelgeving redelijk goed en mag voedsel geen al te groot direct risico voor de menselijke gezondheid vormen. Maar in sommige delen van de wereld kunnen ongewassen groenten en fruit fataal blijken.

Hiermee komen we bij de vraag: is cannabis gekweekt met behulp van pesticiden gevaarlijk? Wiet kan, als het gerookt wordt, deze chemische stoffen in de luchtwegen en de longen brengen. Maar de volledige omvang van het gevaar hiervan is nog onduidelijk.

Er zijn wel onderzoeken gedaan naar de vraag of residuen van bestrijdingsmiddelen op cannabis een legitiem gevaar voor onze gezondheid kunnen vormen. In één onderzoek werd bijvoorbeeld onderzocht of pesticiden op wiet een hoger risico op neurologische^[3] aandoeningen met zich meebrengen. Het wijst erop dat mensen die cannabis gebruiken terwijl ze lijden aan Parkinson of Alzheimer (en dus al een neurologische aandoening hebben), door hun aandoening een groter risico lopen op de mogelijk negatieve effecten van pesticiden.

Andere studies suggereren dat pesticiden de oorzaak kunnen zijn van het cannabis-hyperemesis-syndroom (CHS), een zeldzame aandoening die wordt gekenmerkt door misselijkheid en braken in verband met chronische cannabisconsumptie. Hoewel het laatste woord hierover nog niet gezegd is, suggereert^[4] recent onderzoek van dr. Ethan Russo dat dit verband niet waarschijnlijk is, omdat, sinds CHS voor het eerst werd waargenomen in 2004, het aantal gevallen niet evenredig is toegenomen met het gebruik van pesticiden op cannabis. Russo denkt eerder aan een genetische oorzaak.

CHS is echter een zeldzame aandoening die in veel gevallen niet wordt herkend, dus we weten lang nog niet alles over de oorzaken en de algehele impact ervan.

Alternatieven voor pesticiden bij het kweken van cannabis

Gezien de potentiële gevaren van pesticiden, kan het bij het thuis kweken van cannabis verstandig zijn om veiligere alternatieven te kiezen.

Er zijn veel alternatieven voor giftige chemicaliën die we bij het kweken van cannabis kunnen gebruiken. Sommige vereisen echter een beetje onderzoek en kennis voordat je ze kunt gebruiken. De reden dat bepaalde pesticiden zo populair zijn, is dat ze een breed bereik hebben en eigenlijk alles doden wat op hun pad komt. Dit betekent dat je een probleem kunt oplossen zonder het echt te hoeven identificeren.

Veel van de onderstaande alternatieve methoden zijn alleen effectief tegen bepaalde plagen en problemen, wat betekent dat je goed moet kiezen. Maar ze zijn het meer dan waard! Strikt genomen, zijn alle onderstaande opties pesticiden, omdat ze ongedierte doden. Toch zijn het niet klassieke synthetische pesticiden en werken ze anders dan veel commerciële producten.

• Met de hand verwijderen

Dit lijkt misschien vervelend werk, maar het kan best weleens de gemakkelijkste en beste oplossing zijn, afhankelijk van de plaag. Als je een spintplaag hebt, is het niet echt haalbaar om de beestjes met de hand te verwijderen. Maar als je daarentegen een cluster eitjes op een blad ziet, kan het afknippen van dat blad al voldoende zijn om een plaag te voorkomen.

Als je deze oude en vertrouwde techniek gaat gebruiken, is het goed om de planten te blijven controleren, vooral onder de bladeren, om er zeker van te zijn dat je het hele probleem hebt verholpen!

• Alcohol

Een alcoholoplossing is een effectief middel tegen ongedierte, vooral insecten. Het is gemakkelijk te maken en te gebruiken en zou je probleem snel moeten oplossen. Gebruik ethanol of isopropylalcohol en meng ongeveer 9 delen water met 1 deel alcohol en spuit het rechtstreeks op het ongedierte. Hoe sterker je de mix maakt, hoe effectiever het zal zijn. Spuit alleen nooit op ontwikkelende of volwassen toppen!

• Lieveheersbeestjes

Lieveheersbeestjes zijn meedogenloze roofdieren en jagen op veel insecten die je cannabis kunnen beschadigen. Je kunt ze naar je tuin toe lokken of ze bij een tuincentrum kopen. Laat ze 's morgens of s' avonds los, wanneer het koel is, en ze gaan vaak onmiddellijk aan de slag.

• Diatomeeënaarde

Diatomeeënaarde, gemaakt van fossiel stof, is scherp op moleculair niveau en kan het lichaampje van insecten en ander ongedierte beschadigen. Om het te gebruiken, verspreid je het rond je plant, of breng je het op de planten zelf aan als ze in de vegetatieve fase zijn. Strooi het niet op bloeiende cannabis, want je wilt het niet op de toppen krijgen. Je zou het dan namelijk kunnen inademen bij het roken, en dat wil je niet!

Let op: gebruik een gezichtsmasker bij het aanbrengen van diatomeeënaarde, zodat je het niet inademt.

• Neemolie

Zoals eerder vermeld, is neemolie een effectief natuurlijk bestrijdingsmiddel dat weinig risico voor je gezondheid en de omgeving vormt. Het is makkelijk online of in tuincentra te vinden, en je spuit het gewoon direct op de aangetaste plant (niet op de toppen). Je zult vrijwel meteen merken dat het werkt, of je het nu als voorzorgsmaatregel of bij een bestaande plaag gebruikt.

• Plakstrips

Je bent waarschijnlijk weleens plakstrips tegengekomen. Dit zijn strips die allerlei insecten aantrekken, die er vervolgens aan blijven plakken en sterven. Best gruwelijk, maar wél effectief. Bovendien kunnen de strips in de zomer ook helpen om vliegen te vangen!

• Overkappingen en kassen

Als je je planten in een kas zet, profiteer je van alle voordelen van buitenkweek en heb je tegelijkertijd meer controle over de omgeving. Een kas voorkomt een plaag niet per se, maar verkleint het risico erop wel enigszins.

• Knoflook

Knoflook werkt als een natuurlijk bestrijdingsmiddel en is een geweldige manier om ongewenste insecten en plagen te bestrijden. Om knoflookspray te maken, moet je knoflookextract kopen, maar dat is gemakkelijk verkrijgbaar. Of je kunt het zelf bereiden door 4-5 teentjes knoflook met wat water en een paar druppels afwasmiddel te mengen. Zeef dit vervolgens door een kaasdoek of koffiefilter. Voeg daarna ongeveer 500ml water toe, en gebruik een vernevelingsfles om het brouwsel op je planten te spuiten.

• Kurkuma

Kurkuma is niet alleen een vrij nieuw middeltje om ongedierte op cannabis te bestrijden, maar kan ook bacteriële infecties tegengaan. Om een kurkumamiddeltje te maken, meng je 15 gram kurkumapoeder met 1,5 liter water en 1,5 gram zuiveringszout. Als je insecten wilt aanpakken, gebruik dan mosterdolie in plaats van zuiveringszout en voorkom zo dat het ongedierte zich voortplant.

Wiet en pesticiden: overweeg eens om je toppen te wassen

Zoals je hebt gelezen, zijn bepaalde pesticiden erg gevaarlijk en wil je ze niet binnenkrijgen. Hoewel je ze misschien niet gebruikt bij je wietkweek, is het toch belangrijk om je bewust te zijn van de mogelijke risico's.

Of je nu wel of geen pesticiden hebt gebruikt bij je kweek, je zou eens kunnen proberen je toppen na de oogst te wassen, voordat je ze gaat drogen. Deze weinig bekende praktijk helpt niet alleen pesticiden te verwijderen, maar ook ander vuil en residu dat vast is komen te zitten aan wat weliswaar plakkerige toppen zijn.

Het gebruik van pesticidenvrije kweekmethoden is goed voor jou en het milieu, en zal je heerlijke, zuivere wiet bezorgen tijdens de oogsttijd.