Een tekort aan mangaan bij wiet: tekenen en oplossingen

• BBorium
• CA Calcium
• FE Ijzer
• CU Koper
• KKalium
• MG Magnesium
• MN Mangaan
• MO Molybdeen
• NStikstof
• PFosfor
• SZwavel
• ZN Zink

Wiet heeft een scala aan voedingsstoffen nodig om te groeien en gedijen. Veel kwekers kiezen bijna niets anders dan stikstof, fosfor en kalium om hun planten goed gevoed te houden; dit zijn tenslotte de drie primaire macronutriënten.

Toch hebben wietplanten ook kleine hoeveelheden van bepaalde micronutriënten nodig. Zo zullen ze zich beter ontwikkelen, terwijl ze ook niet te maken krijgen met de mogelijk rampzalige gevolgen van een tekort. Mangaan valt in deze vaak vergeten groep. Toch is dit element onmisbaar voor de fotosynthese en het maakt belangrijke chemische processen in de plant mogelijk. Bij een tekort aan mangaan kunnen planten in de groei achterblijven; ze verkleuren geel en produceren minder wiet. Ontdek hier de tekenen van een tekort aan mangaan en wat je kunt doen om het probleem te verhelpen!

Het belang van mangaan voor de groei van wietplanten

Om gezonde wietplanten te kweken, moet je als teler rekening houden met diverse factoren. Naast licht en water is voeding essentieel als je krachtige, productieve planten wilt telen. Stikstof, fosfor en kalium zijn de drie belangrijkste macronutriënten die planten nodig hebben, en deze krijgen dan ook de meeste aandacht. Maar er bestaan tevens diverse belangrijke micronutriënten die de gezondheid van wietplanten ondersteunen, waaronder mangaan.

Mangaan: een onmisbare microvoedingsstof voor wiet

Mangaan behoort tot de micronutriënten. In tegenstelling tot macronutriënten hebben wietplanten hier slechts sporen van nodig. Desondanks moet je hun rol niet onderschatten. Zonder deze stoffen vertonen planten snel tekenen van een tekort, wat de prestaties beïnvloedt. Maar zelfs telers die zich bewust zijn van het belang van microvoedingsstoffen zien mangaan vaak over het hoofd. Toch speelt dit element een sleutelrol in de fysiologie van planten. Zo bevordert mangaan watersplitsing, wat de fotosynthese aandrijft, en draagt het bij aan het oxidatieproces van de ademhaling. Simpel gezegd, hebben planten tijdens hun levenscyclus voldoende mangaan nodig voor een optimale gezondheid.

Wat doet mangaan in wietplanten?

Je weet nu meer over het belang van mangaan voor wietplanten. Voordat we dieper ingaan op de tekenen van een tekort en hoe je dit verhelpt, is het handig om eerst meer te leren over de specifieke functies van mangaan in planten:

• Stikstofmetabolisme: stikstof is een van de drie macronutriënten die planten nodig hebben. Het vormt de basis van aminozuren en belangrijke eiwitten. Mangaan ondersteunt het metabolisme van stikstof in planten. Het stimuleert namelijk enzymatische processen en draagt bij aan de fotosynthese.
• Activatie van enzymen: enzymen zijn complexe eiwitten die chemische reacties in plantencellen katalyseren. Mangaan ondersteunt diverse belangrijke enzymen. Zo helpt mangaan bij de activatie en behoudt de structuur van enzymen. Het activeert met name superoxide dismutase, arginase en pyruvaat carboxylase.
• Ademhaling: bij dit proces produceren planten energie door de suikers die bij de fotosynthese ontstaan te combineren met zuurstof. Mangaan ondersteunt dit door te fungeren als een cofactor voor enzymen die bij de tricarbonzuurcyclus (TCA-cyclus) betrokken zijn. Deze reeks reacties, ook bekend als de Krebs-cyclus, produceert energie uit organische moleculen.

Een tekort aan mangaan in wiet: tekenen en symptomen

Als je een goed schema voor tekorten in wiet bekijkt, zul je zien welke veranderingen in kleur en uiterlijk plaatsvinden als je planten met een tekort aan mangaan kampen. Toch treden er ook andere symptomen op die deze handige visuele hulpmiddelen niet altijd zullen vermelden. Daarom bespreken we hieronder de tekenen van een mangaantekort.

Chlorose

Chlorose verwijst naar het verlies van de normale groene kleur van plantenbladeren. Chlorofyl is een pigment dat bladeren hun gebruikelijke weelderige uiterlijk geeft. Bij een tekort aan mangaan gaat chlorofyl verloren. Dit komt omdat mangaan, samen met ijzer, bijdraagt aan de vorming van chlorofylmoleculen. Omdat dit pigment helpt bij het omzetten van licht in energie, verstoort een gebrek eraan de fotosynthese op fundamenteel niveau.

Chlorose tussen de nerven

Dieper ingaand op de plantenanatomie, komt chlorose bij een tekort aan mangaan vooral voor in de stukjes weefsel tussen de nerven van de bladeren. Wanneer deze plekken hun kleur beginnen te verliezen, blijft het weefsel direct naast de nerven donkergroen. Dit leidt tot een opvallend contrast.

Vervormde bladstructuur

Als je planten een tekort aan mangaan hebben, beïnvloedt dit niet alleen de kleur van bladeren, maar ook hun vorm en structuur. Naarmate de aandoening vordert, veroorzaakt het misvormde bladeren met gekreukelde, gekrulde en golvende randen. Dit type groei tast de algehele vitaliteit en de oppervlakte van het blad aan. Als gevolg hiervan kunnen planten de fotosynthese minder effectief uitvoeren.

Vertraagde groei

Naast de invloed op de bladstructuur, kan een tekort aan mangaan ook jonge scheuten aantasten. Zonder behandeling blijven je planten klein. De groei vertraagt en ze zien er niet indrukwekkend uit. Als planten geen groot en sterk bladerdak ontwikkelen, is er minder ruimte voor de vorming van toppen. Dit betekent dat ook de productiviteit afneemt.

Matige ontwikkeling van toppen

De vorming van toppen hangt af van verschillende factoren, waaronder genexpressie en hormoonproductie. Maar planten hebben ook energie nodig om te bloeien. Omdat mangaan zo belangrijk is voor de fotosynthese, kunnen lage niveaus een optimale bloei verstoren. Dit resulteert in kleinere toppen en lichtere oogsten.

Necrose

Necrose verwijst naar de dood van voorheen levende weefsels. Een mangaantekort kan bruine vlekken^[1] op bladeren veroorzaken, wat het afsterven en de afbraak van plantencellen aanduidt. Naast het feit dat dit de fotosynthese en de algehele bladfunctie in gevaar brengt, kan deze cellulaire dood bladweefsel vatbaar maken voor problematische ziektes die nabijgelegen gezonde cellen kunnen aantasten.

Wat zijn de oorzaken van een tekort aan mangaan in wiet?

Je weet nu dat mangaan belangrijk is bij het telen van wiet en kunt de belangrijkste tekenen van een tekort herkennen. Daarmee is het tijd te onderzoeken waarom deze symptomen precies hun kop opsteken:

• Verstoorde pH: de hoeveelheid waterstofionen in de grond, vertegenwoordigd door de pH-waarde, kan de opname van mangaan beïnvloeden. Wanneer de pH te hoog of te laag is, kunnen planten deze voedingsstof niet goed uit de aarde halen.
• Drainage in de bodem: als water zich ophoopt, ontstaan anaerobe omstandigheden die zuurstof beperken en ziektes bevorderen. Maar mangaan is beter beschikbaar^[2] bij slechte drainage. Het is goed om in aarde te telen die niet te snel afwatert, maar waar water ook niet kan ophopen om vervolgens de wortels te verstikken.
• Te weinig organisch materiaal: Organisch materiaal speelt een essentiële rol bij de opbouw van een gezonde bodem. Een gebrek eraan kan de kans op een mangaantekort vergroten, vooral wanneer dat gepaard gaat met factoren als grove, zanderige grond en een hoge pH. Aan de andere kant geldt dat als de bodem rijk is aan organisch materiaal, de pH van de aarde lager moet zijn om een tekort te voorkomen.
• Beschadigde of zieke wortels: schade aan de wortels door ophopend water, ongedierte en ziektes kan ernstig genoeg zijn om de opname van voeding te belemmeren. Plantparasitaire nematoden en wortelrot veroorzakende ziekteverwekkers zijn veelvoorkomende oorzaken van wortelschade, waardoor voedingstekorten kunnen ontstaan.

Hoe behandel je een tekort aan mangaan in wietplanten?

Het is wel duidelijk dat een tekort aan mangaan veel problemen kan veroorzaken, zoals een verminderde groeikracht. Dit leidt uiteindelijk tot kleinere oogsten en daar zit niemand op te wachten. Daarom moet je snel actie ondernemen. Ontdek hieronder hoe je een mangaantekort bij wietplanten behandelt.

Gebruik bladvoeding

Het toedienen van bladvoeding is de snelste manier om je planten van voedingsstoffen te voorzien. Bij deze methode benut je de kleine poriën op het bladoppervlak, bekend als huidmondjes. Zo omzeil je de wortels en geef je de voedingsstoffen rechtstreeks aan het vaatstelsel van wietplanten. Kies een bladvoeding met mangaan en gebruik het volgens de instructies op de verpakking.

Corrigeer de pH

Problemen met de opname van mangaan ontstaan vaak wanneer de pH te hoog is. Wietplanten kunnen makkelijk voeding opnemen bij een pH van 6.0. Gebruik producten als pH-up of pH-down om je kweekmedium snel op het optimale niveau te krijgen.

Hoe voorkom je een tekort aan mangaan bij het telen van wiet?

Vaardige telers kunnen een tekort aan mangaan snel verhelpen als ze de tekenen vroeg herkennen. Maar tegen de tijd dat de symptomen verschijnen, heeft je plant echter al een aantal fysiologische tegenslagen achter de rug. Dit kan zich manifesteren als wat lichte schade aan enkele bladeren, maar soms is het veel erger, zoals vertraagde groei en necrose. Hoe dan ook is preventie altijd beter, zodat je planten kunnen floreren. Ontdek hieronder hoe je een tekort aan mangaan voorkomt.

Meet regelmatig de pH

Door de pH in de aarde goed in de gaten te houden, kun je voorkomen dat deze te veel fluctueert. Je planten kunnen voeding het beste opnemen bij een pH van 6,0. Probeer je afvoerwater wekelijks te meten met een pH-tester. Pas wanneer nodig de pH aan met pH-up en pH-down-producten. Als je steeds tegen dezelfde problemen aanloopt, kun je voor organische methoden kiezen om de pH op het gewenste niveau te houden.

pH-tester

pH-tester

5/5 (42)

Koop pH-tester

Vind de juiste balans in organisch materiaal

Het gebruik van organisch materiaal is belangrijk voor biologische telers. Velen streven ernaar om zo veel mogelijk van dit nuttige goedje te gebruiken. Ze kiezen bijvoorbeeld voor no-till farming en brengen vele lagen bladeren, compost en stro aan. Maar als je te veel organisch materiaal aanbrengt, kan dit averechts uitpakken. Het bindt namelijk belangrijke elementen en beperkt hun mobiliteit. Als je met dit probleem te maken hebt, kun je proberen je tuinbedden regelmatig te bewerken. Dit helpt om koolstof vrij te maken en vermindert mettertijd de hoeveelheid organisch materiaal.

Mangaan: een belangrijke microvoedingsstof voor gezonde wietplanten

Je kennis over het telen van wiet is inmiddels aanzienlijk verbeterd! Je weet nu veel meer over mangaan, een voedingsstof voor wiet die vaak vergeten wordt. Toch speelt mangaan een belangrijke rol binnen de plantenfysiologie; het draagt bij aan fotosynthese en ondersteunt enzymen bij het voltooien van belangrijke chemische reacties.

De tekenen van een tekort variëren van eenvoudige chlorose tot vertraagde groei en zelfs necrose. Gelukkig weet je nu wat de oorzaken van een gebrek aan mangaan zijn en hoe je het probleem snel verhelpt met behulp van bladvoeding en aanpassingen van de pH. Bovendien heb je nu een aantal strategieën om het probleem in de toekomst te voorkomen. Succes![h3][/h3]