Kan terroir ook toegepast worden op cannabiskweek?

Wat onderscheidt een kop Colombiaanse koffie van koffie uit Brazilië of Costa Rica? Waarom komen er uit bepaalde regionen bijzonder smakelijke appels, goede theesoorten of kaasjes met een unieke smaak? De invloed van milieufactoren op het unieke karakter van natuurlijke producten noemen we ook wel terroir. Deze benadering, die bijvoorbeeld voor de champagneproductie geldt, wordt sinds kort ook op cannabiskweek toegepast.

WAT BETEKENT TERROIR?

De Franse term "goût de terroir", wat zich laat vertalen tot "smaak van het grondgebied", is een fascinerend concept. De omstandigheden die een kweek op een bepaalde locatie beïnvloeden - van de bodemgesteldheid tot het klimaat - hebben hierbij veel invloed op kenmerkende eigenschappen van een eindproduct.

Terroir zou in de 14de eeuw zijn ontstaan toen cisterciënzermonniken in de Franse regio Bourgondië zich verdiepten in factoren die de kwaliteit van wijn beïnvloedden. Bijvoorbeeld het druivenras of het soort land waarop druiven werden verbouwd. Terroir bleef echter lang een obscuur begrip; pas in de 20ste eeuw werd er internationale regelgeving voor de herkomst van wijnsoorten ingevoerd.

Hoewel de term terroir hoofdzakelijk in het wijnwereldje opduikt, kunnen we het concept ook toepassen op tal van andere natuurlijke producten. Denk daarbij aan koffie, tabak, kaas, fruit, groenten en dranken, zoals bronwater en whisky uit bepaalde regionen.

FACTOREN DIE HET TERROIR BEÏNVLOEDEN

Stellen dat terroir uitsluitend betrekking heeft op de geografische herkomst van een product is een beetje te kort door de bocht. Het is eerder zo dat het alle milieufactoren omvat die een gewas kunnen beïnvloeden, van plaatselijke kweekomstandigheden, zoals de bodemsamenstelling en het klimaat, tot het terrein en bepaalde landbouwmethoden.

KLIMAATOMSTANDIGHEDEN

Het plaatselijke klimaat en met name de hoeveelheid neerslag in een bepaalde regio heeft veel invloed op de ontwikkeling van een gewas. Zo hebben citrusvruchten veel zon nodig om goed te gedijen, terwijl andere planten de voorkeur geven aan gematigder klimaatomstandigheden, waarbij het regelmatig regent.

DE BODEM

De samenstelling van de plaatselijke bodem is ook een belangrijke factor. De grond is in bepaalde streken rijk aan mineralen die de groei van sommige planten meer stimuleren dan andere. De bodem heeft daarbij een unieke microbiële samenstelling met specifieke bacteriën, schimmels en andere nuttige micro-organismen die voor een plant van levensbelang kunnen zijn.

HOOGTELIGGING

De hoogteligging heeft ook veel invloed op de groei van een plant. Het beïnvloedt niet alleen de hoeveelheid licht die planten ontvangen, maar tevens hoeveel water ze kunnen opnemen en de beschikbare voedingsstoffen in de bodem. Sommige planten gedijen goed op grotere hoogte, terwijl andere alleen aanslaan in lager gelegen streken.

GEOMORFOLOGIE

Geomorfologie, de wetenschap van de natuurlijke topografische kenmerken op aarde, kan ook van grote invloed zijn op de uiteindelijke karakteristieken van een gewas. Hieronder vallen uiteenlopende zaken, zoals de drainage van de bodem en het gesteente, in welke mate planten aan de elementen worden blootgesteld en het hellingspercentage van een gebied.

PLAATSELIJKE TRADITIES EN GEBRUIKEN

Plaatselijke tradities en gebruiken kunnen het terroir ook beïnvloeden. Een voorbeeld: boeren die uitsluitend met de hand oogsten of landbouwers die bepaalde manieren van bemesten toepassen. Een ander toonbeeld betreft de wereld van de kaasmakerij. Boeren in bepaalde streken laten hun koeien bijvoorbeeld grazen op bepaalde graslanden, zodat het eindproduct een speciale kwaliteit heeft.

HEEFT TERROIR INVLOED OP CANNABIS?

Het begrip terroir is niet zomaar een verzonnen pseudowetenschap en bestaat wel degelijk. De invloed ervan is zelfs goed vastgelegd. Onderzoek uit 2015 stelt bijvoorbeeld vast dat terroir veel invloed heeft op het terpenen-gehalte van Muscat of Bornova, een in Turkije verbouwde witte druivensoort.

Nu we weten dat aarde, klimaat en oogsthandelingen het terroir van druiven en andere natuurlijke producten kunnen beïnvloeden, zou je wellicht hetzelfde kunnen zeggen voor cannabis! Veel kwekers stellen immers unieke fenotypes van planten te verkrijgen die in een bepaalde regio zijn gekweekt. Dat betekent een ander smaak- en aromaprofiel en wellicht ook een andere concentratie cannabinoïden. Veel cannabisliefhebbers en kwekers zullen weten dat verschillende regio's op aarde, zoals Afghanistan, Thailand, Californië en Marokko, allemaal beroemd zijn vanwege cannabis met bepaalde kwaliteiten, waarbij die kwaliteiten niet behaald kunnen worden in een ander terroir.

UITZONDERINGEN

Wat terroir betreft, moeten we echter wel rekening houden met de verschillen tussen cannabis en bijvoorbeeld druiven. Eerstgenoemde is een eenjarige plant, maar de druif een vaste. Daarom stellen sommige mensen dat "echt" terroir, zoals bij druivenkweek, niet van toepassing kan zijn op planten die maar één seizoen groeien.

Als je bovendien het terpenenprofiel van druiven vergelijkt met dat van cannabis, is dat van de laatstgenoemde veel complexer. Dat betekent niet direct dat de factoren die het terpenenprofiel beïnvloeden geen invloed hebben op het terroir, maar het maakt het wel lastiger deze invloed te bepalen.

Het terroir en de gevolgen ervan voor je cannabiskweek bekijken is echter niets negatiefs. Hoe meer je immers aandacht besteedt aan bepaalde factoren van je omgeving, alsmede je teeltvaardigheden, hoe beter je in staat bent alles uit je planten te halen.

TERROIR OPTIMALISEREN VOOR BETERE CANNABIS

Het optimaliseren van terroir bij je kweek is in feite niets anders dan dat je je best doet om de omstandigheden van de regio waar je strain vandaan komt na te bootsen. Dat is natuurlijk niet helemaal mogelijk, maar wel een goede richtlijn om je planten op alle fronten te ondersteunen. Het oorspronkelijke klimaat valt niet te kopiëren, maar je kunt wel trachten een gelijksoortig aardemengsel te gebruiken en andere factoren van de oorspronkelijke omgeving aan te moedigen.

Een terroir is aan het einde van de rit uniek en dat betekent dat je je eigen "stempel" op een cannabissoort kunt drukken:

Een cannabisteler uit Humboldt, Californië, behaalde bijvoorbeeld goede resultaten nadat hij gebruik had gemaakt van specifieke voedingsstoffen om de natuurlijke bodemgesteldheid van de regio aan te vullen. Door alpaca-mest van een plaatselijke boerderij te gebruiken en de bodem met compostthee aan te passen, was hij in staat om de perfecte biochemische omstandigheden voor zijn planten te creëren.

Een andere kweker, ditmaal uit Ontario, Canada, voegde Glomus intraradices tijdens de zaailingfase aan de aarde toe. Naar verluidt, zou dit de opname van voedingsstoffen door jonge planten stimuleren. Hij paste de aarde aan met plaatselijke mestcompost, compostthee en voegde plantaardige compost als bovenlaag toe, alsmede wormencompost van plaatselijk biologisch materiaal. De kweker gebruikte water uit een lokale waterput, dat hij regelmatig met de compostthee vermengde. Aldus gekweekt, werden zijn planten enorm en leverden ze gemiddeld zo'n 4kg/plant op. Dit toont aan dat je alles uit je cannabisplanten kunt halen met veranderingen van plaatselijke omstandigheden en met biologische principes en zonder het gebruik van commerciële mest- of voedingsstoffen.

DE EVOLUTIE VAN DE CANNABISKWEEK

De wereld van de cannabiskweek verandert. In de begindagen was er overwegend sprake van "fantastische wiet" en "waardeloze wiet". Daarbij had de gemiddelde stoner geen benul van wezenlijke details, zoals cannabinoïden of terpenenprofielen. Dat is vandaag de dag wel anders. Cannabisgebruik is nu bijna overal net zo geaccepteerd als het drinken van wijn en steeds meer cannabis-connaisseurs willen alleen het allerbeste roken.

Momenteel zetten kwekers in Californië zich in om voor hun wiet hetzelfde gedaan te krijgen als de beschermde benaming Champagne voor de Franse bubbeltjeswijn: het verbieden van producten met de naam Champagne, tenzij het én uit de champagnestreek komt én geproduceerd is volgens de regels.

Het Mendocino Appellations Project (MAP) moet bescherming bieden aan het intellectueel eigendom van kwekers in Mendocino County, Humboldt, en andere delen van de Emerald Triangle. Als fantastisch voorbeeld van wiet-terroir, werken deze kwekers met unieke kweekmethodes en strains die je nergens anders kunt vinden.

In tegenstelling tot de naam Champagne, die functioneert als
kwaliteitsclassificatiesysteem dat unieke kenmerken en factoren beschermt met betrekking tot productie en reputatie, bevinden de pogingen om op cannabis hetzelfde toe te passen zich echter nog in de beginfase. Momenteel onderzoekt de wetenschap in hoeverre terroir de groei van cannabis en haar terpenen en cannabinoïden beïnvloedt. Indien de resultaten een significante invloed aantonen, duurt het waarschijnlijk niet lang meer voordat je hoogwaardige wiet ziet opduiken die op dezelfde manier als Champagne geklasseerd is.

Bovendien zou terroir-marihuana voordelig zijn voor kleinere, onafhankelijke kwekers, die last hebben van de concurrentie door de Grote Cannabisindustrie die producten van mindere kwaliteit op gigantische schaal teelt. Er zijn ongetwijfeld mensen die met alle liefde wat meer willen betalen voor eersteklas, gecertificeerde terroir-marihuana uit Mendocino.