Hoe wek je een natuurlijke high op?

Mensen hebben een neurochemische basislijn (die per persoon verschilt), waarin we functioneren en de werkelijkheid ervaren. Vanwege deze alledaagse toestand kunnen mensen al honderdduizenden jaren overleven. Het stelt je in staat om verliefd te worden en je voort te planten, maar houdt je nuchter genoeg om alert te zijn op gevaren en indien nodig te vechten of vluchten.

Gedurende onze lange tijd op aarde hebben mensen talloze manieren bedacht om hun neurochemie meer naar de etherische kant te verschuiven. Wanneer je overlevingsinstinct niet bezig is met roofdieren, onderdak of eten en drinken, is het logisch te zoeken naar manieren om het bewustzijn te veranderen voor spirituele, recreatieve en prestatiebevorderende doelen.

Veel culturen houden zich bezig met het najagen van een bepaalde high. Mensen in de Amazone mixen plantaardige producten tot sterke brouwsels met DMT. In Meso-Amerikaanse culturen gebruikt men van oudsher paddo's met het oog op waarzeggerij. En bijna de helft van de mensen in het westen gebruikt cafeïne of nicotine om zichzelf tijdens een werkdag te stimuleren. Wiet wordt door ongeveer 200 miljoen mensen op de wereld gebruikt.

Toch produceren niet alleen psychotrope stoffen een 'high'. Er zijn ook natuurlijke ervaringen, activiteiten en verschijnselen die gevoelens van opgetogenheid, ontspanning en welbevinden opwekken. Dit is soms vergelijkbaar met de high van THC, zonder dat je naar wiet hoeft te grijpen.

Met dit in het achterhoofd behandelen we in dit artikel het karakter van een high. Daarnaast delen we ook verschillende methoden om dit fenomeen op een natuurlijke manier te ervaren.

Wat is een high?

De Dikke Van Dale definieert een high als 'een veranderde, verruimde geest, met name door het gebruik van drugs'. In veel gevallen heeft high worden betrekking op het gebruik van een stof van synthetische of plantaardige oorsprong om je bewustzijn te veranderen. Het doel is dat je je opgebeurd, opgeladen, euforisch of ongebruikelijk ontspannen en sociaal voelt. Laten we wiet even als voorbeeld nemen.

De wietplant produceert ongeveer 500 unieke secundaire metabolieten. Dit zijn stoffen die planten vooral aanmaken om zichzelf tegen stressoren uit de omgeving te beschermen. Daarvan behoren er meer dan 100 tot de familie van cannabinoïden. THC, het belangrijkste psychoactieve ingrediënt van de plant, is ook een lid van deze familie.

Wanneer je een joint rookt, komt THC via de longen in je bloed terecht en vervolgens in je hersenen. Daar bindt het zich aan een receptor, bekend als CB1. Deze is onderdeel van het ECS (endocannabinoïde systeem). Dit simpele proces heeft een grote impact. Het veroorzaakt een toename in dopamine[1], kan mogelijk serotoninereceptoren activeren en de heropname van serotonine remmen. Ook stimuleert het neuronale activiteit die verantwoordelijk is voor gevoelens van euforie, gelukzaligheid en creativiteit.

Interessant genoeg accepteren CB1 receptoren THC omdat de moleculaire structuur vergelijkbaar is met anandamide, een endogene (lichaamseigen) molecule. De naam van deze stof is afkomstig van het Sanskriet woord 'ananda', wat gelukzaligheid betekent. Anandamide heeft ook een impact op je stemming^[2] en gevoel van beloning.

Wiet is slechts een van de vele stoffen waar je high van kunt worden. Talloze andere planten en schimmels bevatten cannabinoïden of cannabinoïde-achtige stoffen die een interactie met je ECS hebben. Zo zitten er in verschillende soorten van het meerjarige kruid Echinacea alkamiden die zich, op ongeveer dezelfde manier als THC, binden aan CB1 receptoren.

• Natuurlijke high vs. high van een drug

Drugs komen overal in de natuur voor. Ze zijn aanwezig in planten, schimmels en zelfs je hersenen. Door de hersenen te gebruiken, hebben slimmeriken in laboratoria ook talloze synthetische psychoactieve stoffen ontwikkeld. Maar hoe verhoudt de natuurlijke high van endogene stoffen zich tot die van planten, schimmels of uit een laboratorium?

Om te beginnen, zijn er een hoop overeenkomsten. Het menselijk brein bevat miljoenen microscopische dockingsstations in de vorm van cellulaire receptoren. Je lichaam produceert continu endogene drugs. Denk aan endocannabinoïden, endorfine en serotonine, die zich binden aan cannabinoïde-, opiaat- en serotoninereceptoren. Dat gebeurt echter op een consistente en evenwichtige manier. Het doel is namelijk om een functionele staat van bewustzijn te behouden en tegelijk je stemming, pijn, genot en beloning te beheersen.

Elk van deze endogene chemische categorieën heeft ook externe chemische tegenhangers. Zo binden cannabinoïden zich aan cannabinoïdereceptoren, morfine aan opiaatreceptoren en MDMA aan serotoninereceptoren. Bij het gebruik van deze stoffen stel je de receptoren bloot aan agonisten (stoffen die eraan binden). Vergeleken met het natuurlijke niveau dat je hersenen produceren, is de concentratie natuurlijk veel hoger. Daardoor ervaar je een high.

Toch kun je ook bewust het niveau van endogene stoffen in je hersenen beïnvloeden om een natuurlijke high te ervaren. Hoewel deze ervaringen veel minder intens zijn dan die van externe drugs, voelen ze nog wel heel fijn en bevredigend. Simpele acties, zoals sporten, tuinieren en het eten van de juiste voedingsmiddelen, kunnen een piek van endogene drugs en een natuurlijke high aanjagen. Technisch gezien, gebruik je nog steeds 'drugs', maar dan een veel veiliger variant met minder bijwerkingen. Zoals de etnofarmacoloog Dennis McKenna zegt: 'We zijn allemaal voortdurend onder invloed van drugs".

Hoe kun je op een natuurlijke manier high worden?

Bepaalde activiteiten kunnen de balans van je neurochemische 'soep' verschuiven naar gevoelens van geluk, euforie of bijzonder ontspannen en vredig. Deze variëren van sporten en tuinieren tot bosbaden. Hieronder bespreken we verschillende natuurlijke ervaringen die mogelijk een high opwekken.

• Hardlopen

Laten we beginnen met een van de meest natuurlijke activiteiten voor een tweevoetig zoogdier: hardlopen. Onze voorouders begonnen zo'n 2 miljoen jaar geleden te hollen. Voordat men jachtwapens zoals speren uitvond, was renjacht een gebruikelijke methode. Hierbij achtervolg je een prooi langere tijd tot deze van uitputting in elkaar zakt. Veel dieren zijn snel op korte afstanden, maar slechte langeafstandslopers omdat ze warmte niet zo goed reguleren als mensen. Maar met hardlopen, kun je bovendien voorkomen dat je zelf prooi wordt. Dit doe je door een snel sprintje te trekken.

Gelukkig hoeven we vandaag de dag niet meer op ons eten te jagen of weg te rennen van roofdieren. Toch blijven veel mensen hardlopen. Het is namelijk een manier om in vorm te blijven en gunstig voor de cardiovasculaire gezondheid. Daarnaast voelt het gewoon lekker. Veel fanatieke hardlopers spreken van een 'runner's high' na het sporten. Wetenschappers hebben veel moeite gedaan om te ontdekken wat dit gevoel van euforie veroorzaakt. In elk geval spelen endogene opiaten een rol (je lichaam probeert de pijn van het herhaaldelijk met je voeten op de grond stampen te verzachten). Maar naar verluidt, is ook anandamide hierbij betrokken^[3]. Een toename van de productie van anandamide en de activatie van de CB1 receptor wekt gratis een high op.

• Tuinieren

Het komt misschien niet direct in je op, maar tuinieren hoort zeker thuis op de lijst met activiteiten waar je een high van kunt voelen. Zonlicht, frisse lucht, leefgemeenschap en een gevoel van beloning en zelfvoorziening spelen een rol in dit gelukzalige gevoel. Toch heeft niets zo'n grote impact op onze biochemie als de aarde zelf.

Heb je groene vingers? Dan heb je waarschijnlijk wel over het bodemvoedselweb gehoord. Deze term verwijst naar het levend geheel dat organisch materiaal omzet in voeding die planten kunnen opnemen. Kleine zoogdieren, wormen en microbiële levensvormen zijn belangrijke onderdelen van het bodemvoedselweb, maar microben zoals bacteriën en schimmels vormen de belangrijkste leden. Een theelepel aarde bevat meer levende organismen dan het aantal mensen op de wereld.

Een aantal van deze organismen veroorzaakt plantenziektes. Anderen leven op een symbiotische manier in en op planten zodat ze goed kunnen gedijen en weer andere microben beïnvloeden zelfs je hersenen. Tijdens het wieden van onkruid, verpotten van zaailingen en het wroeten in de aarde, word je blootgesteld aan een bacterie genaamd Mycobacterium vaccae. Het is aangetoond dat deze je serotonineniveau verhoogt^[4], emotionele welzijn verbetert en zelfs ontstekingsremmende^[5], stressverlichtende en immunoregulerende eigenschappen heeft.

• Seks en liefde

Seks en liefde zijn heel verschillende dingen, maar hebben allebei een ongelooflijke impact op je neurochemie en kunnen je high maken. Mensen zijn voorbestemd om zich voort te planten. Daarom belonen je hersenen je lijf met een explosie van chemische stoffen die je een goed gevoel geven voor, tijdens en na de seks. Liefde heeft ook een evolutionaire rol. Het creëert namelijk een sterke sociale band tussen partners die ervoor zorgt dat ze bij elkaar blijven en hun kans op nageslacht vergroten.

Zowel liefde als seks beginnen met aantrekkingskracht en lust. Beide gevoelens vinden hun oorsprong in de geslachtshormonen testosteron en oestrogeen en de stemmingsverhogende neurotransmitter dopamine. Het effect van een potje stevige seks is vergelijkbaar met sporten. Dus ook anandamide is hierbij betrokken. Tot slot draagt de neuropeptide oxytocine bij aan het versterken van sociale binding. Het speelt ook een rol in zowel de fysiologie van een orgasme als de emotie van liefde.

• Bosbaden

As je een blower bent, weet je vast iets van terpenen. Deze vluchtige aromatische stoffen zorgen voor de unieke geur en, samen met cannabinoïden, de psychoactieve ervaring van elke soort. Wiet produceert ongeveer 200 terpenen, maar in de natuur komen er zo'n 30.000 van deze stoffen voor in de weefsels van planten, schimmels, insecten en zelfs dieren.

Tijdens een rustige boswandeling, soms ook wel bosbaden genoemd, inhaleer je terpenen uit de omgeving die effect hebben op de menselijke cognitie. Zo zijn dennenbossen rijk aan de terpenen α- en β-pineen (ook aanwezig in wiet) die ontsteking, stemming^[6] en geheugen beïnvloeden.

• Aarden

Dankzij rubberen schoenzolen en rubberen banden (effectieve isolatoren voor elektriciteit), maken veel mensen nog maar nauwelijks blootsvoets contact met de aarde. Maar waarom is dit belangrijk? Nou, je lichaam is op atomisch niveau elektrisch en bedoeld om fysiek contact te maken met onze planeet. Zodra je je schoenen uitdoet en op blote voeten door een groene weide of op een goudgeel strand loopt, maak je een directe verbinding met de natuurlijke elektrische lading van de aarde. Uit onderzoek blijkt dat dit een stabiliserend effect heeft op de menselijke fysiologie, stress vermindert, slaap verbetert en geluksgevoelens opwekt^[7].

• Ademhalingsoefeningen

Ademhalingsoefeningen gaan terug tot in de oudheid en vinden hun oorsprong in de oosterse praktijken van yoga en tai chi. Moderne varianten van ademhalingsoefeningen zijn onder andere de Wim Hof Methode en holotropisch ademen. Deze technieken bieden verschillende voordelen. Denk aan een verhoogde weerstand tegen stress, verbeterde focus, vermindering van onrust en efficiëntere longen. Deze methodes hebben mogelijk ook een grote impact op bewustzijn.

Bij holotropisch ademwerk probeer je om emotionele genezing te stimuleren. Uit onderzoek blijkt dat er een verband is tussen deze techniek en een afname in doodsangst^[8] en existentiële levensvragen^[9], naast een hogere mate van zelfbewustzijn^[10]. Volgens sommige beoefenaren kan holotropisch ademen zelfs een staat opwekken die vergelijkbaar is met de ervaring van psychedelica.

• Chocolade en zwarte truffels

Chocolade en zwarte truffels bevatten stoffen uit planten of schimmels die in staat zijn om je ECS te 'hacken'. De zwarte truffel (Tuber melanosporum) is een culinair geliefde sclerotia die naar noten, aarde en chocolade smaakt. Naast de smaak zit er een bepaalde stof in die de schimmel zo gewild en kostbaar maakt. Hoewel zwarte truffels geen ECS hebben, produceren ze wel biosynthetische enzymen waarmee ze de endocannabinoïde anandamide maken^[11]. Als je zwarte truffel over je bordje pasta raspt, krijg je bij iedere hap een endocannabinoïde binnen die geassocieerd wordt met een verbeterde stemming.

Hoe zit het met chocolade? In tegenstelling tot wat veel mensen denken, bevat cacao geen anandamide. Het is echter een bron van (zet jezelf schrap voor deze namen) N-linoleoyl ethanolamine en N-oleoylethanolamine. Beide moleculen remmen een katabolisch enzym genaamd vetzuuramidehydrolase (FAAH). FAAH breekt anandamide in je lichaam af. Wanneer de stoffen in chocolade FAAH afremmen, blijft de 'feel good' molecule anandamide langer in je lichaam.

• Muziek

Muziek kan je high maken! Als je erover nadenkt, is het verbazingwekkend dat zorgvuldig gearrangeerde frequenties zo'n grote impact hebben op de menselijke geest en dat er een miljardenindustrie bestaat rond pulserende geluidsgolven. Naar muziek luisteren, kan onrust helpen verlichten. Het kan ook je bloeddruk verlagen, terwijl het je stemming verbetert^[12]. Hoe kan dat? Het kippenvel dat je voelt wanneer je een mooi nummer hoort, komt grotendeels door een stijging van dopamine.

Omarm de apotheek van de natuur

Je weet nu dat er genoeg natuurlijke ervaringen bestaan waar je high van kunt worden, op dezelfde manier als bij het gebruik van wiet. De natuur biedt verschillende andere mogelijkheden om je bewustzijn te veranderen, variërend van externe fytochemicaliën uit schimmels en planten tot blootsvoets contact maken met de aarde. Je kunt ook de chemische huishouding van je lichaam beïnvloeden door fysieke beweging, in de tuin bezig te zijn en een boswandeling te maken. Het is zelfs mogelijk om deze ervaringen te combineren voor een synergistisch effect. Zo kun je bijvoorbeeld op blote voeten ademhalingstechnieken doen op het strand om je lichaam te aarden en je geest in hogere sferen te brengen. Of ga eens hardlopen in het bos om de afgifte van anandamide te combineren met geaerosoliseerde terpenen voor een uniek entourage effect.