Hoe Wiet en CBD Onze Dromen Beïnvloeden

Over de hele wereld wordt door miljoenen mensen wiet gebruikt, en velen zweren dat het een betere nachtrust geeft. Maar hoe beïnvloedt cannabis onze slaap en onze dromen precies? Lees hieronder alles over de effecten van wiet en CBD op slapen en dromen.

Waarom Dromen We?

Dromen is een fascinerend onderdeel van de menselijke psyche. Het is niet voor niets het onderwerp van talloze onderzoeken, scripties en wetenschappelijke studies. De meeste slaapexperts zijn het erover eens dat we de daadwerkelijke functie van dromen nog steeds niet echt begrijpen, maar er bestaan wel theorieën over. Maar daarvoor moeten we eerst weten hoe we precies slapen.

• Hoe Slapen We?

Wakker zijn en slapen zijn essentiële onderdelen van onze biologische klok, of 'circadiaanse' ritme. Veel dingen kunnen onze slaapcyclus beïnvloeden. Bijvoorbeeld omgevingsfactoren, zoals licht en lawaai, maar ook interne problemen, zoals stress.

Onze slaapcyclus wordt onderverdeeld in verschillende stadia: de REM-slaap (rapid eye movement) en NREM-slaap (non-rapid eye movement). De NREM-fase kan nog verder worden onderverdeeld in de volgende drie fases:

- N1: dit is het stadium waarin we van waakzaamheid naar slapen overgaan.
- N2: dit is een overgangsfase van de slaap, die optreedt wanneer je overgaat van de oppervlakkige slaapfase (N1) naar de diepe slaap (N3-fase), of anders van de diepe slaapfase (N3) naar de REM-slaap of de N1-fase.
- N3: ook wel bekend als 'slow wave sleep' (SWS). Dit is een diepere fase van de NREM-fase; het is ook het meest herstellende stadium, zowel mentaal als fysiek.

Je kunt in elke slaapfase dromen, maar we associëren dromen meestal met de REM-fase. Sommige schattingen suggereren dat ongeveer 80% van onze dromen gedurende de REM-slaap plaatsvindt. We brengen echter slechts zo'n 20% van onze slaaptijd^[1] in deze fase door.

Non REM-dromen gaan meestal over alledaagse dingen, maar dromen in de REM-slaap zijn juist veel absurder^[2] en ook gemakkelijker te onthouden.

• Waarom Is Dromen Zo Belangrijk?

Hoewel het misschien vrij duidelijk is hoe en waarom we slapen, is de reden waarom we dromen iets minder bekend. Wetenschappers begrijpen nog altijd niet het volledige belang ervan. Er zijn echter wel enkele vooraanstaande theorieën die suggereren dat het net zo belangrijk voor onze gezondheid als een goede nachtrust is.

In een artikel^[3] voor Greater Good vergelijkt Matthew Walker, hoogleraar psychologie en neurowetenschappen aan de Universiteit van California, en directeur van het University's Center for Human Sleep Science, dromen met 'nachtelijke therapie'.

"Dromen gedurende de REM-slaap lijkt moeilijke emotionele, zelfs traumatische ervaringen die we overdag meemaken te verwerken, en biedt zo een emotionele oplossing wanneer we de volgende ochtend wakker worden", schrijft Walker.

Zijn eigen onderzoek en dat van andere onderzoekers heeft aangetoond dat verschillende hersengebieden die een rol spelen bij het geheugen en emoties tijdens de REM-slaap actief zijn. Tegelijkertijd is de REM-slaap de fase waarin de hersenen minder noradrenerge activiteit vertonen.

Walker heeft deze bevindingen ook met een proef onderzocht. Daarbij kregen twee groepen gezonde jongvolwassenen emotie-opwekkende beelden te zien terwijl ze in een MRI-scanner lagen. Ze bekeken de beelden twaalf uur later nog een keer, waarbij één groep ze dezelfde dag nog zag en de andere na een nacht slapen.

De deelnemers die een nacht geslapen hadden, rapporteerden een significant verminderde emotionele respons. De hersenscans van de MRI ondersteunden dit ook; deze vertoonden beduidend minder reactie in de amygdala, een van de hersengebieden die het meest geassocieerd wordt met emoties. De prefrontale cortex (verantwoordelijk voor rationeel denken) was ook actiever bij deze deelnemers.

Ook volgde het onderzoek de slaap van elke deelnemer tijdens de twee sessies. Terwijl de deelnemers sliepen, registreerden Walker en zijn team tijdens de droomtoestand een specifieke hersenactiviteit die een afname van stressgerelateerde hersenchemie veroorzaakte. Op basis van deze bevindingen denken Walker en zijn onderzoeksteam dat dromen onze emotionele reactiviteit en gevoeligheid kan helpen verminderen.

Vergelijkbaar onderzoek^[4], uitgevoerd met veteranen met een posttraumatische stressstoornis (PTSS), heeft overeenkomstige resultaten opgeleverd. Ondertussen hebben Walker en het Center for Human Sleep Science aangetoond dat dromen belangrijk is voor onze creativiteit en probleemoplossende vaardigheden.

In een van die onderzoeken maakten de onderzoekers deelnemers wakker tijdens zowel de NREM- als de droomfases. De participanten moesten daarbij korte anagramtesten doen, waarbij het doel was om een reeks letters te ontcijferen en een woord te vormen. Toen de deelnemers werden gewekt tijdens de REM-slaap, waren ze in staat om 15-35% meer tests op te lossen dan bij het ontwaken in de NREM-fase.

Hoe Beïnvloedt Wiet Onze Dromen?

Nu we iets beter begrijpen hoe we slapen en waarom we dromen, kunnen we eens gaan kijken hoe wiet onze droomcyclus beïnvloedt.

Veel wietgebruikers zeggen dat ze bij regelmatig gebruik minder dromen. Wanneer ze vervolgens een tijdje stoppen, ervaren velen in het begin zeer intense dromen. Dat komt doordat THC, het belangrijkste bedwelmende stofje in wiet, de REM-slaap onderdrukt.

Onderzoek uit 2008^[5], gepubliceerd in het vakblad Sleep, suggereert dat chronische wietgebruikers minder tijd in de REM-fase doorbrengen dan niet-gebruikers. Omdat we in de REM-fase het meeste dromen, is het aannemelijk dat chronische wietgebruikers die minder uren REM-slaap krijgen, ook minder dromen.

Maar wat zegt dat precies over het effect van wiet op onze slaap? Het antwoord hierop hangt van een aantal zaken af.

Veel mensen gebruiken wiet om goed te kunnen slapen en onderzoek heeft aangetoond dat het endocannabinoïdesysteem (ECS) een sleutelrol speelt^[6] bij het reguleren van hoe goed en hoelang we slapen. Anekdotisch bewijs van wietgebruikers met slaapproblemen suggereert dat bepaalde wietsoorten invloed kunnen hebben op de tijd die we nodig hebben om in slaap te vallen (slaapdeskundigen noemen dit 'slaaplatentie'), maar ook op ons gedrag als we wakker worden.

Onderzoek uit 2004^[7] beschrijft bijvoorbeeld de effecten van verschillende doses THC en THC + CBD op het slaap-waakritme van gezonde jongvolwassenen. Uit de studie blijkt dat THC een slaapbevorderend effect kan hebben. Hierdoor vallen mensen weliswaar gemakkelijker in slaap, maar voelen ze zich 's ochtends ook slaperiger, en soms zelfs humeuriger, waarschijnlijk door de onderdrukking van de NREM-fase. Daarnaast wordt het vermogen om bepaalde probleemoplossende taken uit te voeren erdoor aangetast.

De studie wees ook uit dat deelnemers die THC + CBD toegediend hadden gekregen, minder tijd in fase 3 van de REM-slaap doorbrachten. Een grotere dosis THC + CBD had echter een zeker opwekkend effect, waardoor de waakactiviteit tijdens de slaap toenam. Daarnaast neutraliseerde het de slaapopwekkende effecten van hogere doses THC. Of cannabis een negatieve of positieve impact heeft op de slaap hangt dus af van het individu, andere stoffen in de plant en de concentratie cannabinoïden die ze bevatten. In eerste instantie kun je dus concluderen dat de slaapbevorderende effecten van THC mogelijk gunstig zijn als je moeite hebt om in slaap te vallen of te blijven. Als je 's ochtends vroeg alert moet zijn, kun je wellicht baat hebben bij CBD-rijke soorten wiet. Voorzichtigheid is echter altijd geboden.

• Wat Is REM-rebound?

Wanneer je regelmatig wiet gebruikt en een tijdje stopt, kun je plotseling zeer levendige dromen ervaren. Deze symptomen verdwijnen vervolgens weer zodra je weer met het gebruik ervan begint. Dit kan te wijten zijn aan een fenomeen dat slaapexperts 'REM-rebound'^[8] noemen. In feite haalt je lichaam hierbij de REM-slaap in die het heeft gemist.

REM-rebound komt niet alleen voor als we wiet roken; het gebeurt ook als we drinken. Alcohol kan ook de slaaplatentie verminderen en de REM-slaap onderdrukken, net als wiet. Als je na een avond feesten naar bed gaat, val je sneller in slaap, maar droom je waarschijnlijk de eerste helft van de nacht niet. Wanneer je lichaam de alcohol vervolgens heeft gemetaboliseerd, zul je een REM-rebound ervaren. Dit is de reden waarom veel mensen na een avondje stappen bizarre dromen hebben.

• Is het Erg om Dromen te Missen?

Er zijn zeer goede redenen waarom je de REM-slaap niet moet missen. Geen REM-slaap ervaren kan zelfs leiden tot stemmingsproblemen, cognitieve stoornissen en invloed op je leverfunctie hebben. Dit blijkt ook uit onderzoek^[9] van Jordan Tishler, president en CEO van de Association of Cannabis Specialists, en Instructor of Medicine aan de Harvard Medical School. Maar in sommige gevallen kan het onderdrukken van de REM-slaap juist wel nuttig zijn.

Het ervaren van trauma's, zoals extreem geweld, ernstige ongevallen of misbruik, kan PTSS veroorzaken. Dit is een aandoening die wordt gekenmerkt door angst, flashbacks, nachtmerries en veel andere psychische symptomen.

Voor mensen met PTSS kan het onderdrukken van de REM-slaap zeer gunstig zijn. Onderzoek^[10] heeft namelijk aangetoond dat personen met PTSS vaak slaapstoornissen, nachtmerries en een gefragmenteerde of onderbroken REM-slaap ervaren.

Ander onderzoek suggereert dat dit zou kunnen komen doordat mensen met PTSS tijdens de REM-slaap het stressmolecuul noradrenaline produceren. Nadat PTSS-patiënten in 2003 tijdens een studie^[11] werden behandeld met prazosine (een geneesmiddel dat de productie van noradrenaline remt), hadden ze namelijk minder last van nachtmerries en PTSS-gerelateerde slaapstoornissen dan patiënten die werden behandeld met een placebo.

Het onderdrukken van de REM-slaap met behulp van wetenschappelijk onderbouwde medicijnen is ook onderzocht ^[12] bij klachten als slapeloosheid en nachtmerries bij kinderen/tieners. Als we rekening houden met wat we al weten, kunnen sommige cannabisderivaten mogelijk nuttig zijn bij PTSS; er is echter nog meer onderzoek nodig.

Hoe Zit het Met CBD? Hoe Beïnvloedt Cannabidiol Onze Dromen?

In veel onderzoek is gekeken naar de invloed die cannabidiol op de slaapcyclus van de mens heeft. De resultaten zijn echter wisselend, wat betekent dat we nog steeds niet helemaal weten hoe CBD de slaap beïnvloedt. Een review uit 2017^[13] met als onderwerp cannabinoïden en hun effect op de slaap, stelt bijvoorbeeld dat CBD, afhankelijk van de dosering, het begin van de REM-slaap zowel kan versnellen als vertragen.

Hoewel anekdotisch bewijs minder serieus wordt genomen dan klinisch onderzoek, ervaren veel mensen dat het gebruik van CBD de manier waarop ze slapen en dromen kan veranderen. Veel CBD-gebruikers beweren bijvoorbeeld meer lucide en levendige dromen te hebben. Helaas is er nog niet genoeg klinisch bewijs om ons een goed beeld van de invloed van CBD op onze dromen te geven.

• Veroorzaakt CBD Nachtmerries?

Uit een internetpeiling^[14] blijkt dat sommige CBD-gebruikers nachtmerries na het innemen van de cannabinoïde ervaren. Uit dezelfde peiling blijkt echter ook dat CBD bij sommigen levendige of lucide dromen kan versterken, of zelfs dromen volledig kan onderdrukken. Helaas is ook hier geen heldere conclusie te trekken.

Wiet en Dromen: Wat Heeft de Toekomst in Petto?

Zoals voor veel onderzoeksgebieden geldt, weten we nog steeds niet veel over de effecten van wiet en CBD op de slaap en dromen. Zoals we in dit artikel hebben gezien, kunnen zowel THC als CBD de REM-slaap beïnvloeden, hetzij door deze te bevorderen of juist te remmen. Beide resultaten kunnen gunstig zijn, afhankelijk van de behoeften van het individu. Toch komt er steeds meer informatie bovendrijven, en zouden er binnenkort best eens belangrijke vorderingen gemaakt kunnen worden met betrekking tot cannabinoïden en de slaap. Houd onze posts dan ook goed in de gaten voor verdere updates!