CBD en de Mogelijke Impact ervan op de Hersenen

Nu de hype rondom heilzame wiet blijft groeien, begint de hele wereld eindelijk de vele voordelen van dit stofje voor de gezondheid in te zien. En van alle vitale organen in het lichaam hebben met name de hersenen interactie met wiet.

Allereerst bevindt het endocannabinoïdesysteem (ECS) zich grotendeels in de hersenen en het zenuwstelsel. Als een cannabinoïde, zoals CBD, vervolgens het lichaam binnenkomt, is de hersenfunctie dan ook een van de eerste functies waarop het stofje invloed heeft.

Er zijn al vele onderzoeken naar de invloed van cannabidiol op de hersenfunctie gedaan. De meeste resultaten daarvan zijn veelbelovend en geven aanleiding tot nader onderzoek. Maar hoe werkt de invloed van CBD op de hersenen en op de gezondheid nu precies? In dit artikel leggen we alles uit wat je moet weten.

Hoe de Hersenen Werken

De primaire rol van de hersenen is om alle informatie te verwerken die het lichaam doorgeeft en die vervolgens verder te sturen. Het is als het ware een centrale computer die het geheugen, de cognitie en ervaringen beheert.

• De drie belangrijkste gebieden van de hersenen zijn: de grote hersenen, het cerebellum en de hersenstam. De grote hersenen zijn het grootste gebied en ze bevinden zich aan de buitenkant. Dit deel is verantwoordelijk voor het lopen, denken, opdoen van nieuwe informatie, spreken, voelen en lezen.
• De grote hersenen bestaan uit twee belangrijke delen: de linker- en de rechterhelft. De linkerhelft stuurt de rechterzijde van het lichaam aan en de rechterhelft de linkerzijde.

Elke hersenhelft is vervolgens opgedeeld in vier kwabben: de temporale kwab, de frontale kwab, de occipitale kwab en de pariëtale kwab. Elke kwab heeft specifieke functies die bepalend zijn voor onder andere het redeneren, nemen van beslissingen, de persoonlijkheid en hoe we geuren en smaken waarnemen.

Aan de achterzijde van de hersenen bevindt zich het cerebellum en de primaire functies daarvan hebben vooral met beweging te maken. Hiermee sturen we de balans, fijne motorische coördinatie (ofwel alles wat met oog-handcoördinatie te maken heeft), het evenwicht en rechtop staan aan.

Aan de onderkant van de hersenen bevindt zich de hersenstam. Het belangrijkste doel daarvan is het verbinden van de grote hersenen met de ruggengraat. Hier ligt de controle over basisfuncties, zoals ademen, de bloeddruk en oogbewegingen.

Cannabinoïdereceptoren in de Hersenen

Voordat we ons verder gaan verdiepen in de cannabinoïdereceptoren in onze hersenen, is het belangrijk dat we het endocannabinoïdesysteem begrijpen. In een notendop speelt dit systeem een modulerende rol bij het bereiken van homeostase (ofwel balans) in de hersenen en het centrale zenuwstelsel.

En dat is waar de twee belangrijkste cannabinoïdereceptoren om de hoek komen kijken: CB1 en CB2. Deze receptoren zijn beide in heel ons lichaam aanwezig, maar de ene komt in bepaalde lichaamsdelen meer voor dan de andere.

Eerst de CB1-receptoren. Hiervan zijn er veel in het zenuwstelsel te vinden, met name in de hersenen, hersenstam en cerebellum. Er bevinden zich ook CB1-receptoren in de ogen, milt en zaadballen. Bepaalde cannabinoïden, zoals THC, hebben een hoge bindingsaffiniteit voor de CB1-receptoren in de hersenen. Dat veroorzaakt de psychotrope effecten die worden geassocieerd met marihuana.

CBD bindt echter niet op deze manier met CB1. Het heeft namelijk interactie met niet^[1]-cannabinoïdereceptoren, zoals TRPV1. TRPV1-receptoren sturen de lichamelijke reactie op ontstekingen en pijn.

CB2-receptoren bevinden zich echter met name in de immuuncellen en sturen de immuunfunctie. Via deze receptoren kan het lichaam ontstekingen bestrijden.

Kan CBD de Hersenfunctie Verbeteren?

Maar wat is dan precies de invloed van CBD op de hersenfunctie? En wat is daarvan het mogelijke voordeel? De hersenfunctie is een breed begrip en dus veelomvattend. Om je te helpen dit beter te begrijpen, leggen we het uit aan de hand van de volgende categorieën.

• CBD en Neurogenese

Neurogenese is een proces waarbij de hersenen nieuwe neuronen vormen. Neuronen, ook wel bekend als zenuwcellen, zijn de cellen die verantwoordelijk zijn voor het ontvangen van sensorische informatie en het sturen van opdrachten naar onze spieren, zodat we in beweging komen. Ze zijn ook verantwoordelijk voor de transformatie en het doorgeven van alle elektrische signalen tussen verschillende processen.

Maar wat is dan de invloed van CBD op neurogenese? Volgens verschillende theorieën kan cannabidiol neurogenese doen toenemen doordat het stofje het endocannabinoïdesysteem moduleert. In onderzoek uit 2010^[2] met muizen ontdekte men dat een dieet met extra CBD een positief effect had op het overleven van neuronen bij pasgeborenen. Uit een studie uit 2018^[3] met muizen met chronische stress bleek daarnaast dat CBD zorgde voor een toename van de neuronale differentiatie, ofwel het proces van celontwikkeling.

Er zijn nog meer onderzoeken nodig, maar deskundigen zijn het erover eens dat cannabidiol mogelijk de neurogene activiteit kan stimuleren.

• CBD en Oxidatieve Stress

Als je lichaam meer vrije radicalen produceert dan antioxidanten, heb je last van oxidatieve stress. Vrije radicalen zijn moleculen die elektronen uit andere cellen halen en dat is uiteindelijk schadelijk voor je lijf.

Te veel oxidatieve stress versnelt het verouderingsproces en kan op lange termijn ook gezondheidsproblemen veroorzaken, zoals diabetes, hart- en vaatziekten en kanker.

In onderzoek is waargenomen dat CBD hier een rol bij kan spelen. Zo blijkt uit bevindingen uit 2008^[4] dat cannabidiol het potentieel heeft om endotoxinen te blokkeren die hieraan ten grondslag liggen.

Degeneratieve ziekten, zoals Alzheimer en Parkinson, worden ook deels veroorzaakt door oxidatieve stress. Maar recente bevindingen suggereren dat CBD het potentieel heeft om verlichting te bieden bij dergelijke aandoeningen.

In onderzoek uit 2011^[5] bood cannabidiol bescherming tegen oxidatieve schade als gevolg van amfetamines. Ook bleek uit een studie uit 2007^[6] dat CBD inflammatoire processen bij Alzheimer remde.

• CBD en de Cerebrale Doorbloeding

Een goede doorbloeding is essentieel voor een optimale hersenfunctie en het tegengaan van veroudering. Bij mensen is de gemiddelde cerebrale doorbloeding^[7] 50ml bloed per 100 gram hersenweefsel per minuut. Deze waarden zakken een beetje in witte massa (20ml per 100 gram per minuut), maar nemen toe in grijze massa (80ml per 100 gram per minuut).

In recent onderzoek ontdekte men een verband tussen cannabidiol en de cerebrale doorbloeding. Zo toonde een studie uit 2020^[8], gepubliceerd in het Journal of Psychopharmacology, aan dat CBD zorgde voor een betere doorbloeding naar de hippocampus. De hippocampus bevindt zich in de temporale kwab, die verantwoordelijk is voor leren en geheugen.

Het exacte mechanisme hierachter werd in de hierboven genoemde studie niet uitgewerkt. Men heeft echter ook ontdekt dat CBD mogelijk een positief effect op de verwerking van emotionele herinneringen door de hersenen heeft.

In het onderzoek werd bovendien opgemerkt dat in andere delen van de hersenen de cerebrale doorbloeding niet in dezelfde mate toenam. Men kon deze toename echter wel aantonen in de hippocampus. Dat wijst mogelijk op een positieve invloed van cannabidiol op het geheugen.

• CBD en Psychotrope Effecten

Wietliefhebbers zijn welbekend met het psychotrope effect van THC. Sommigen genieten van die ervaring, maar anderen vinden het overweldigend.

Angst en paranoia zijn bekende neveneffecten van een wiethigh. Maar CBD lijkt een mogelijk hulpmiddel te zijn om daar balans in te brengen.

Volgens onder andere onderzoek uit 2015^[9] kan CBD mogelijk angstgevoelens door THC verminderen doordat het een negatieve allosterische modulator van CB1-receptoren is. Dit betekent eigenlijk dat CBD ervoor zorgt dat THC minder psychotrope bijwerkingen kan veroorzaken door binding aan CB1.

Bovendien zijn er aanwijzingen dat CBD mogelijk^[10] een aanvullende behandelvorm bij angststoornissen kan zijn. Denk hierbij aan posttraumatische stressstoornissen en sociale fobieën^[11]. Dit omdat het een goed veiligheidsprofiel heeft en niet toxisch is.

Als je moeite hebt met de psychotrope effecten van wiet, dan kun je eens wietsoorten proberen met een gebalanceerde CBD:THC-ratio.

• CBD en Andere Neurochemische Stofjes

In onze hersenen bevinden zich diverse neurochemische stofjes. Deze kleine organische moleculen zijn verantwoordelijk voor het moduleren van diverse hersenfuncties. We zouden een heel artikel kunnen schrijven over al deze neurochemische stofjes, maar we richten ons nu op twee van de fascinerendste: dopamine en anandamide.

Ten eerste dopamine, een hormoon dat vrijkomt tijdens bevredigende ervaringen, zoals het eten van heerlijk voedsel of seks. De dopaminespiegel stijgt ook als je drugs gebruikt^[12], zoals nicotine, cocaïne of amfetamines, wat deze middelen zeer verslavend maakt.

Volgens onderzoek dat in 2017^[13] werd gepubliceerd, werkt CBD mogelijk verslavingen tegen doordat het van nature homeostase kan bevorderen. In dezelfde studie werd opgemerkt dat cannabidiol de consumptie van nicotine verminderde, evenals de symptomen van afhankelijkheid van wiet en ontwenningsverschijnselen.

Ook anandamide is een fascinerend neurochemisch stofje. Het werd ontdekt door dr. Raphael Mechoulam. Hij vernoemde het naar het woord voor ‘geluk' uit het Sanskriet, omdat hij zag welke impact het had op het menselijk geluk en welbevinden. Men denkt dat deze endocannabinoïde verband^[14] houdt met onder andere plezier, leren en geheugen. Het interessante is dat CBD de heropname en afbraak van anandamide^[15] lijkt te belemmeren, waardoor de anandamide-spiegel in het lichaam toeneemt (wat mogelijk een nuttig effect heeft).

CBD voor Gezonde Hersenen: Is er Genoeg Bewijs?

De hersenen zijn complex en dienen meerdere doelen in het lichaam. Alle hersengebieden samen zorgen dat we fysiek, mentaal en emotioneel kunnen functioneren.

Naarmate de jaren vorderen, verschijnt er op dit terrein steeds meer onderzoek naar CBD. Maar het aantal uitgebreide klinische onderzoeken is nog onvoldoende om definitieve conclusies te kunnen trekken.

De meeste bevindingen wijzen echter op een positief effect van cannabidiol op de gezondheid van de hersenen. Bepaalde aspecten zijn nog niet onderzocht, maar over het algemeen zijn de resultaten veelbelovend. Het lijkt er in ieder geval op dat CBD niet schadelijk is voor de gezondheid of het functioneren van de hersenen. Bovendien verdragen^[16] mensen het stofje goed.

Er zijn dan ook meer dan genoeg redenen om optimistisch te zijn over de invloed van CBD op je hersenen.