Het entourage-effect: potentiële synergie tussen cannabinoïden en terpenen

Inzicht in het “entourage effect” van cannabis.

De meeste cannabisgebruikers zijn wel op de hoogte van de twee belangrijkste cannabinoïden: THC is waar je high van wordt en CBD is niet psychotroop. Nu veronderstelt men echter dat de specifieke effecten van cannabis — waaronder het therapeutische effect — niet tot stand komen door één cannabinoïde of überhaupt cannabinoïden in het algemeen.

Het is namelijk de combinatie van chemische stofjes in cannabis, waar ze haar volledige potentieel aan dankt . Deze theorie staat ook wel bekend als het “entourage effect”.

Wat Is Het Entourage Effect?

Het entourage effect is het beoogde mechanisme waarbij stoffen in cannabis synergistisch werken voor specifieke effecten. Met andere woorden; volgens de theorie is het cannabis-fytocomplex (de groep chemicaliën in cannabisplanten) in harmonie effectiever, dan wanneer je een stofje afzonderlijk gebruikt.

Laten we als voorbeeld eens kijken naar hoe THC samenwerkt met CBD. Wanneer je THC apart inneemt, is het in staat een volledig psychoactief effect op te wekken. Hieronder vallen ook bijwerkingen, zoals angst en paranoia.

Van CBD wordt echter aangenomen dat het de “psychoactieve grens” van THC verlaagt. Zo zorgt het voor een mildere high, met minder kans op ongerustheid.

Hierbij werken THC en CBD in harmonie samen. Zo bieden ze volgens veel cannabisgebruikers een evenwichtiger effect.

Cannabis Behelst Meer Dan Cannabinoïden

Het entourage effect gaat echter verder dan enkel de interactie tussen THC en CBD. Aangenomen wordt dat ook andere cannabisstofjes een sleutelrol spelen bij het volledige scala aan effecten van de plant.

• Terpenen

Gesuggereerd wordt dat terpenen na cannabinoïden de voornaamste rol spelen bij het entourage effect. Terpenen zijn aromatische stofjes en dienen als natuurlijke insectenbestrijdingsmiddelen. Ook geven ze cannabis een karakteristieke geur. Daarnaast zitten terpenen tevens in veel andere planten, bloemen en vruchten.

Linalool is bijvoorbeeld een terpeen met een geur van lavendel en citrus. Verondersteld wordt dat het een rustgevend effect heeft, maar mogelijk ook de ontspannende effecten van CBD versterkt.

Het vermoeden bestaat tevens dat de terpenen α- en β-pineen, die cannabis de geur van een dennenbos geven, therapeutische eigenschappen hebben. En dan zijn er nog veel meer...

• Cannabinoïden

Cannabinoïden zijn chemische stofjes die voornamelijk inwerken op het endocannabinoïdesysteem (ECS). Dit is een netwerk van cannabinoïdereceptoren in het lichaam van zoogdieren en andere diersoorten.

Het lichaam maakt interne cannabinoïden aan — "endo"-cannabinoïden — voor het reguleren van diverse fysiologische functies. Het systeem is echter ook te beïnvloeden door “fyto”-cannabinoïden — die uit de cannabisplant.

THC en CBD zijn de bekendste cannabinoïden, hoewel cannabis tientallen andere bevat. Het lijkt er daarbij op dat cannabinoïden beïnvloed kunnen worden door terpenen. Aangezien elke cannabissoort een net iets andere samenstelling van terpenen en cannabinoïden heeft, verklaart het entourage effect mogelijk waarom specifieke soorten bepaalde effecten hebben.

We bevinden ons echter nog in een vroeg onderzoeksstadium wat betreft het volledig ontrafelen van de verschillende stoffen in cannabis. Het is dus nog onduidelijk welke interacties terpenen mogelijk met diverse cannabinoïden hebben.

In Hoeverre Is Dit Gunstig Voor Ons?

Het entourage effect zorgt voor een nieuwe benadering van cannabisgebruik. Niet alleen op recreatief gebied, maar ook voor medicinale doeleinden.

In het verleden werden de terpeenprofielen van cannabissoorten niet als relevant beschouwd, behalve voor de geur en smaak. Inmiddels zijn terpenen echter beroemde moleculen. Ze hebben daarbij tevens de aandacht getrokken van veredelaars en producenten van cannabismedicatie en supplementen.

Laten we als voorbeeld van de mogelijkheden van het entourage effect eens kijken naar Sativex. Dit is het eerste commerciële, door de FDA goedgekeurde medicijn met cannabinoïden tegen spasmen bij MS.

De producenten van Sativex ontdekten dat een samenstelling van zowel THC als CBD, naast diverse terpenen en flavonoïden, effectiever bleek bij het verlichten van klachten dan één cannabinoïde op zich.

Bewijs voor het entourage-effect

Wetenschappers proberen nog steeds de mogelijke wisselwerking tussen cannabisstofjes te achterhalen. Lopend onderzoek^[1] bekijkt bijvoorbeeld of CBD en THC in diermodellen van neuropathische pijn samenwerken. Naast het zoeken naar verbeteringen van symptomen, willen wetenschappers ook graag weten of deze moleculen samen bijwerkingen kunnen tegengaan.

Maar cannabinoïden zijn niet de enige stoffen uit wiet die kunnen samenwerken. Wiettoppen bevatten ook meer dan 150 terpenen^[2]. Deze aromatische moleculen kunnen niet alleen met elkaar samenwerken, maar zouden in theorie ook de werking van andere chemische klassen kunnen beïnvloeden, waaronder cannabinoïden. Momenteel vermoeden wetenschappers^[3] dat veel terpenen een wisselwerking hebben met CBD, waaronder limoneen, linalool, pineen en caryofylleen.

In labtesten bleek daarnaast dat α- en β-pineen synergistische antitumoreigenschappen vertonen^[4], gecombineerd met het chemotherapiemedicijn Paclitaxel.

Controverse Rond Het Entourage Effect

Het moet gezegd worden dat onderzoek naar het entourage effect nog niet eenduidig is. Als theorie, dus geen feit, bestaat er bewijs ter ondersteuning ervan, maar toch zijn sommigen voorzichtig met het toedichten van deze eigenschap aan cannabis.

Interessant is bijvoorbeeld dat een studie uit 2019^[5] aantoont dat bepaalde terpenen wellicht niet inwerken op CB1- of CB2-cannabinoïdereceptoren, zoals werd aangenomen. Dit suggereert dat het entourage effect, als dit bestaat, via een ander mechanisme werkt of middels meerdere mechanismen.

De studie meldde dat “geen van de zes meest voorkomende terpenoïden in cannabis CB1 of CB2 rechtstreeks activeerde of de signalering van de fytocannabinoïde-agonist Δ⁹-THC moduleerde. Deze resultaten suggereren dat, als er al een entourage effect tussen fytocannabinoïden en terpenoïden bestaat, dit niet plaatsvindt op het niveau van CB1- of CB2-receptoren”.

Terwijl geïsoleerde cannabinoïden de markt blijven overspoelen, rijst daarnaast de vraag welk product het best is voor welke situatie. Mensen die sceptisch tegenover het medicinaal potentieel van cannabis staan, zullen het entourage effect misschien snel verwerpen. De groeiende stapel informatie spreekt echter in het voordeel ervan.

• Terpenen zijn cannabimimetica

Recent onderzoek ondersteunt het idee van het entourage effect van cannabis. Zo toont een studie uit 2021 van de University of Arizona Health Sciences aan dat terpenen cannabimemetica zijn. Dit betekent dat ze de effecten van cannabinoïden als THC nabootsen^[6]. In plaats van een synergistisch effect te hebben op perifere receptoren, lijken deze aromatische moleculen rechtstreeks invloed te hebben op de CB1-receptor — de receptor waar ook THC op inwerkt en waarmee het psychotrope effecten bewerkstelligt.

De onderzoekers concentreerden zich op de volgende terpenen uit cannabis (vermeld met bijbehorende aroma's):

Het onderzoeksteam testte deze moleculen eerst op muizen en ontdekte dat ze effecten hadden die typisch voor cannabinoïden zijn. Na toediening van stoffen die de cannabinoïdereceptoren blokkeerden, werd een afname van de effecten waargenomen. Dit wees erop dat de terpenen via deze locaties werkten. Daarnaast voerde men vergelijkbare tests uit met cellen die soortgelijke resultaten opleverden.

Deze bevindingen geven extra gewicht aan de hypothese over het entourage effect. Volgens de onderzoekers zouden terpenen via hun uitwerking op de CB1-receptor namelijk de cannabinoïde-activiteit kunnen versterken en mogelijk het holistisch potentieel van cannabinoïden kunnen bevorderen. Toekomstige onderzoeken naar specifieke combinaties van terpenen en cannabinoïden moeten wetenschappers meer inzicht gaan geven in hoe deze fytochemicaliën precies samenwerken.

Hoe THC En CBD Samenwerken

Nu je meer inzicht hebt in het entourage effect, is het tijd om de relatie tussen CBD en THC er weer bij te pakken. Hoe kan het dat CBD de psychoactieve effecten van THC lijkt te “remmen” en tegelijkertijd de gunstige kwaliteiten ervan lijkt te versterken?

Allereerst beïnvloedt CBD cannabinoïdereceptoren anders dan THC. In plaats van rechtstreeks te binden aan CB1 of CB2, beïnvloedt het alleen hun activiteit.

Om specifieker te zijn, werkt CBD de productie van een enzym tegen dat de endocannabinoïde anandamide afbreekt. Op die manier verhoogt cannabidiol de hoeveelheid en aanwezigheidsduur van dit natuurlijke stofje in de hersenen, maar stimuleert het CB-receptoren niet direct.

Anandamide bindt echter wel aan CB1-receptoren. Daarmee heeft CBD dus een indirecte uitwerking.

Het vermoeden bestaat daarnaast dat wanneer je CBD en THC in combinatie inneemt, CBD de binding van THC met de CB1-receptor verzwakt. Dit resulteert in een minder psychoactieve “high”. Veel gebruikers melden met name minder angst en paranoia bij het gebruik van een soort met een evenwichtige CBD:THC-verhouding.

Fullspectrum Producten

Met alles wat we nu weten over het entourage effect, spreekt het mogelijk voor zich dat producten met diverse cannabinoïden en terpenen effectiever werken dan bijvoorbeeld geïsoleerde THC- of CBD-producten. Deze “fullspectrum” cannabisproducten, zoals oliën, tincturen en andere extracten, bevatten inderdaad de beste chemische stofjes van cannabis. Daarbij zijn ze tegelijkertijd vrij van was, vet en ander onnodig materiaal.

Vooruitblikkend lijkt het erop dat fullspectrum producten aan terrein zullen winnen. De hoop is daarbij dat er behandelingen worden ontwikkeld die persoonlijk op mensen afgestemd zijn.

Momenteel hebben sommige gebruikers toegang tot gereguleerde cannabisproducten met verschillende verhoudingen CBD:THC, naast diverse terpenen. Met diverse ratio's verkrijgbaar, zijn deze mensen zo beter in staat te vinden wat ze zoeken.

Hoe Kunnen Terpenen het Entourage Effect Versterken?

De toppen van wiet bevatten niet alleen verschillende chemische stofjes, maar doordat deze moleculen samenwerken, hebben ze ook een krachtiger effect. Cannabinoïden, zoals THC en CBD, zijn vooral verantwoordelijk voor je ervaring met cannabis, maar het zijn de terpenen die elke wietsoort uniek maken.

Wietonderzoekers bedachten de term ‘entourage effect’ om te beschrijven hoe de stofjes uit de wietplant samenwerken. We krijgen daarbij steeds meer inzicht in de omvang van de chemische processen die hierbij betrokken zijn. De wietplant bevat meer dan tweehonderd terpenen en honderd cannabinoïden, dus er zijn ontzettend veel manieren van moleculaire interactie mogelijk.

Tot dusver blijkt uit onderzoek dat een aantal veel voorkomende terpenen met cannabinoïden samenwerkt om elkaars effect te versterken^[7].

De verfrissende terpenen linalool, pineen en limoneen blijken bijvoorbeeld het cognitieve effect van CBD te versterken. Bovendien werken linalool en THC samen bij het ontspannen van de spieren, en bundelen CBD en limoneen hun krachten om spanning te verminderen en je humeur te verbeteren.

De effecten van iedere wietsoort worden dus bepaald door het unieke terpenenprofiel. Van twee soorten die allebei THC bevatten, kan de één dus een body stone geven, terwijl de andere je juist energie geeft. De terpenen zorgen ervoor dat het psychoactieve effect zo divers is.

Als wietgebruiker kun je, als ware alchemist, het effect van je wiet wat sturen. Je bent dus niet afhankelijk van de chemische samenstelling van de toppen die voor je liggen. Als je met andere bronnen andere terpenen toevoegt, kun je de high beïnvloeden en zo precies ervaren wat jij wilt.

• Welke Andere Manieren Zijn er om aan Terpenen te Komen?

Terpenen zijn overal in het plantenrijk aanwezig. In totaal zijn er ongeveer 55.000 van deze aromatische moleculen en ze zitten in verschillende kruiden, bomen, vruchten, groenten en andere plantensoorten.

Veel terpenen die wiet haar kenmerkende geur geven, komen ook in diverse doorsnee planten en keukenkruiden voor.

Limoneen en linalool zitten bijvoorbeeld in citrusvruchten. Caryofylleen, de terpeen die het meest voorkomt in wiet, vinden we ook in rozemarijn; en hop bevat veel humuleen.

De slaapopwekkende terpeen myrceen, die deels verantwoordelijk is voor het klassieke ‘couchlock-effect’, vind je ook in citroengras, basilicum en mango.

• Hoe Kun Je Terpenen Gebruiken?

Met essentiële olie, andere planten en huidproducten kun je simpel extra terpenen gebruiken ter aanvulling op je favoriete wiet.

Stel Het Entourage Effect Op De Proef Met Deze 3 RQS-soorten

Hebben we je interesse voor het entourage effect gewekt? Probeer dan eens een van deze drie soorten, die elk boordevol cannabinoïden en terpenen zitten.

• Medical Mass

Medical Mass is een soort die het entourage effect echt in werking zet. Naast diverse terpenen die zoete en pittige aroma’s bieden, biedt deze strain een evenwichtige CBD:THC-verhouding van 1:1. Beide moleculen komen daarbij voor in concentraties van ongeveer 10%. Deze plant heeft daarmee een geestelijk helder effect dat een kalme, gemotiveerde gemoedstoestand bevordert.

Medical Mass

Medical Mass

	Critical Mass x CBD dominant plant
	500 - 550 gr/m2
	60 - 100 cm
	10 - 11 Weken
	THC: 10%

	Sativa 40% Indica 60%
	500 - 550 gr/plant
	120 - 150 cm
	Eind September
	Fysiek Ontspannend, Rustgevend

Koop Medical Mass

• Lemon Shining Silver Haze

Lemon Shining Silver Haze is een THC-rijke kruising tussen Lemon Skunk en Shining Silver Haze en bijzonder rijk aan de terpeen limoneen. Dit zorgt voor een zuur, zoet, fris en skunky aroma, naast een energiek, maar helder effect. Ervaar euforie en motivatie, zonder gevoelens van angst.

Lemon Shining Silver Haze

Lemon Shining Silver Haze

	Lemon Skunk x Shining Silver Haze
	600 - 650 gr/m2
	80 - 140 cm
	9 - 10 weken
	THC: 21%

	Sativa 75% Indica 25%
	650 - 700 gr/plant
	130 - 170 cm
	Half Oktober
	Gebalanceerd, Helder, Stoned

Koop Lemon Shining Silver Haze

• OG Kush

OG Kush is beroemd vanwege haar sterke high en geweldige aroma. De soort is enorm krachtig door de hoge gehaltes THC, gemiddelde percentages CBD en humuleen. Dit is een terpeen die in alle cannabisvariëteiten in wisselende hoeveelheden voorkomt. Het interessante is dat ook remedies in het oude China bijzonder rijk waren aan humuleen. OG Kush biedt een krachtige, maar heilzame high dankzij een mooi evenwicht tussen chemische stofjes.

OG Kush

OG Kush

	Chemdawg x Lemon Thai x Pakistani Kush
	425 - 475 gr/m2
	90 - 160 cm
	7 - 9 Weken
	THC: 19%

	Sativa 25% Indica 75%
	500 - 550 gr/plant
	180 - 220 cm
	Oktober
	Rustgevend, Stimulerend

Koop OG Kush