Eindelijk medicinale cannabis verkrijgbaar in Poolse apotheken

Het is officieel: medicinale marihuana is hip. Het gebruik is steeds normaler bij de mainstream in landen als Tsjechië, Finland en Thailand. Daarmee is medicinale wiet hard op weg naar legaliteit, overal ter wereld.

Polen heeft de sprong ook gewaagd; medicinale wiet is daar per november 2017 legaal. Sinds 16 januari 2019, meer dan een jaar later, is het eindelijk verkrijgbaar in apotheken.

Anesthesioloog dr. Jerzy Jarosz: “Tot dusver was het wettelijk toegestaan om medicinale marihuana te gebruiken. Maar we beschikten niet over het medicijn. Dit is het begin van een nieuw tijdperk voor patiënten”.

Tot dusver moesten patiënten een lang en moeizaam traject doorlopen en hun medicinale cannabis uit het buitenland importeren. Nu zijn ze in staat hun medicijn te halen bij een van de 15.000 apotheken die Polen telt. De Poolse Farmaceutische Kamer gaat ervan uit dat ongeveer 300.000 patiënten in aanmerking komen voor medicinale cannabis.

De vertraging is deels te wijten aan een streng reguleringsproces van de Poolse regering voor bedrijven die medicinale wiet willen leveren. Spectrum Cannabis, een dochteronderneming van Canopy Growth, is het eerste bedrijf dat deze goedkeuring heeft verkregen.

Om de huidige situatie te begrijpen, is het belangrijk ons te verdiepen in de geschiedenis van cannabis in Polen en het proces van medische legalisering.

DE GESCHIEDENIS VAN CANNABIS IN POLEN

Polen was waarschijnlijk een van de eerste Europese landen die begon met het verbouwen van Cannabis sativa. Onderzoek suggereert dat er mogelijk al 5500 jaar geleden, in het Stenen Tijdperk, wiet werd gekweekt. En waarschijnlijk ook 1800 jaar geleden, in de laat-Romeinse tijd. We weten in ieder geval zeker dat het 1000 jaar geleden, in de Middeleeuwen, werd verbouwd. Het werd waarschijnlijk gebruikt voor vezels en mogelijk medicinaal gebruik.

In de 20e eeuw sprong Polen op de trein van cannabis criminalisering. Het land ondertekende in 1925 de Internationale Opium Conventie. In 1930 werd wettelijk vastgelegd dat cannabis schadelijk voor de gezondheid was. In 1951 classificeerde het Polen van het Oostblok wiet als verdovend middel. In de jaren die daarop volgden, werden er wetten aangenomen die de productie en distributie van deze beproefde plant strafbaar stelden. En sinds 1997 werd het bezit van cannabis als crimineel gezien. In 2011 nam het land wetten aan waardoor het bezit van een kleine hoeveelheid niet meer werd bestraft. Die wiet moest dan wel aantoonbaar voor persoonlijk gebruik zijn. Deze wetgeving ging echter gepaard met het opschroeven van de maximale gevangenisstraf voor het bezitten of verhandelen van grote hoeveelheden.

Zoals vaker het geval is, liep de wetgeving in Polen niet in de pas met de publieke realiteit en mening. In onderzoek uit 2013 werd aangetoond dat 17,3% van de volwassen Polen weleens cannabis had geprobeerd. En 17,1% had in dat afgelopen jaar wiet gerookt. Een onderzoek uit 2015 toonde bovendien aan dat 78% voorstander was van legalisering van medicinale cannabis. En gelukkig keerde het tij al snel daarna.

HET BESLUIT UIT 2017

De Poolse politicus Piotr Krzysztof Liroy-Marzec—de voormalige rapper Liroy—heeft gelobbyd voor de legalisering van medicinale cannabis sinds hij in 2015 in het parlement zit. Liroy is in het verleden geassocieerd met de controversiële Kukiz'15 beweging, maar is nu onafhankelijk. Hij heeft in 2016 voor het eerst een wetsvoorstel geïntroduceerd voor de legalisering van medicinale cannabis. In het daaropvolgende jaar is dat voorstel drastisch aangepast. In het oorspronkelijke voorstel van Liroy stond onder andere dat cannabis in Polen mocht worden gekweekt. In de versie die uiteindelijk is aangenomen, zou het in het buitenland moeten worden geteeld en vervolgens geïmporteerd.

De strijd die Liroy moest voeren om het wetsvoorstel erdoor te krijgen, was niet makkelijk. Minister Krzysztof Łanda argumenteerde dat de legalisering onnodig was. Hij wees erop dat patiënten al toegang hadden tot Sativex; een sublinguale spray afkomstig van cannabis. Liroy hield echter een emotioneel betoog. Hij beweerde: “Elke dag sterven er mensen vanwege de huidige wetgeving. Ik woon begrafenissen bij en dat zou u ook moeten doen. Praat met families en zeg hen in het gezicht wat u tegen de media blijft zeggen”.

In juli 2017 werd het wetsvoorstel voor de legalisering van medicinale marihuana in het Lagerhuis aangenomen. Daarbij stemden 440 wetgevers voor het voorstel en twee tegen. Het wetsvoorstel trad in november 2017 in werking. Het vereist dat patiënten medische toestemming hebben van zowel een regionale farmaceutische inspecteur als een arts. Het is bedoeld voor mensen met aandoeningen als MS, epilepsie, chronische pijn en misselijkheid door chemotherapie. Op basis van de nieuwe wetgeving gaan apothekers ervan uit dat 1 gram wiet €11–14 gaat kosten.

Medicinale marihuana is nu steeds meer verkrijgbaar bij apotheken in het land. Patiënten zien vol enthousiasme uit naar het moment waarop ook zij het medicijn eindelijk in handen krijgen. Alleen de tijd zal uitwijzen welke wendingen er nog gaan komen in Polen.