Cannabishervormingen: Luxemburg legaliseert thuiskweek

Luxemburg, het piepkleine Europese land, doet grootse dingen! Het is het tweede land in de EU dat recreatieve cannabis legaliseert, na de gedurfde stap van Malta in 2021^[1].

Afgevaardigden van de Luxemburgse regering keurden op woensdag 28 juni wetsvoorstel 8033^[2] goed, met 38 stemmen voor en 22 tegen. Deze nieuwe wetgeving stelt volwassenen in staat om thuis legaal tot vier planten op een veilige locatie te kweken. Daarnaast mag men tot drie gram in het openbaar bij zich hebben.

Sam Tanson, Minister van Justitie, noemde het vorige drugsbeleid "een absolute mislukking". Hij zei: "We moeten een andere weg durven inslaan." Parlementslid Dan Diancalana deelde ook zijn mening: "Het consumptieverbod heeft mensen er niet van weerhouden om wiet te gebruiken. Feit is dat de puur repressieve aanpak tot nu toe een mislukking is gebleken."

Luxemburg heeft iets meer dan 640.000 inwoners. Ondanks dat toonde een onderzoek uit 2019^[3] aan dat 23% van de burgers tussen de 15 en 64 jaar wel eens wiet heeft gebruikt. De regering hoopt dat wiet van eigen bodem gebruikers toegang zal geven tot producten van betere kwaliteit. Daarnaast hoopt men dat het de afhankelijkheid van de zwarte markt zal verminderen. Zodra de nieuwe wetgeving ingaat, kunnen burgers mogelijk al in juli van dit jaar legaal wiet kweken.

Legaal kweken: hoe werkt dit precies in Luxemburg?

Met Wetsvoorstel 8033 kunnen hobbykwekers naar hartenlust kweken. Wel moeten ze zich nog steeds aan specifieke teeltrichtlijnen houden. De nieuwe wetgeving houdt in dat kwekers uitsluitend planten uit zaden mogen opkweken. Dit verbiedt elke vorm van weefselkweek, inclusief het maken van stekken. Dit soort methoden worden gebruikt om de genetische diversiteit in planten tegen te gaan en specifieke fenotypes vast te houden.

Kwekers moeten ook verzekeren dat planten niet zichtbaar zijn^[4] voor andere burgers. Je kunt dus niet zomaar open en bloot op je balkon of in je tuin kweken, hoewel dit uiteraard afhangt de locatie. Burgers mogen alleen in hun permanente woning kweken. Dit dicht de potentiële maas in de wet voor telers die meer dan vier planten op meerdere locaties tegelijk kweken.

Wetsvoorstel 8033 handhaaft strenge straffen

De nieuwe wetgeving is baanbrekend en geeft veel vrijheden, maar op overtredingen staan nog steeds strenge straffen^[5]. Wietgebruikers die buitenshuis roken, riskeren een boete van maximaal € 500,-. Wie meer dan drie gram koopt, bezit of vervoert, riskeert een gevangenisstraf van maximaal zes maanden en een boete van maximaal € 2.500,-.

Legalisatie versus regulering: is wiet legaal in Luxemburg?

De vrijheid om maximaal vier planten te kweken en een kleine hoeveelheid wiet te bezitten, mogen we volgens sommigen niet als legalisatie rekenen. Zo ook voor Elena Bienfait, de directeur van het National Center of Addiction Prevention. Bienfait beweert: "Het is geen legalisering, het is regulering". Ze voegt eraan toe: "Het is heel iets anders en we mogen de twee niet verwarren."

Bienfait is van mening^[6] dat echte legalisatie niet mogelijk is zonder systematische en gestructureerde preventie. Wetgevers hebben in de nieuwe wetgeving wel rekening gehouden met de algemene openbare veiligheid. Verkoop wordt streng gecontroleerd via erkende apotheken en voorlichtingscampagnes promoten verantwoord gebruik.

Verschillende politieke partijen blijven om verschillende redenen ontevreden

Ondanks dat de nieuwe wetgeving door verschillende politici wordt toegejuicht, is er ook kritiek. Tal van politieke partijen en leiders zijn ontevreden over het goedgekeurde wetsvoorstel. Eén van hen is Gilles Roth, afgevaardigde en lid van de Christian People's Social Party. Roth zegt^[7]: "Het signaal aan de jeugd is dat drugsgebruik niet slecht is." Hij vervolgt: "Het is een experiment met ons en onze gezondheid, de gevolgen op de lange termijn zijn niet meegenomen."

Parlementslid Marc Goergen van de Piratenpartij is echter van mening dat het wetsvoorstel niet genoeg oplevert en noemt het "valse legalisatie" die niet ver genoeg gaat. Goergen zegt^[8]: "We kunnen er uren over discussiëren, maar feit is dat veel mensen dagelijks wiet gebruiken."

Wetsvoorstel 8033 bouwt voort op het verleden

Hoewel deze nieuwe hervorming voor sommigen te ver gaat en voor anderen juist niet ver genoeg, komt het voort uit de evolutie van de Luxemburgse wetgeving rondom cannabis. Laten we eens kijken naar de ontwikkeling van de cannabiswetten in Luxemburg:

• 2021: Dit jaar zag de geboorte van wetsvoorstel 8033. In oktober 2021 kondigde de regering plannen^[9] aan om de nationale aanpak van de teelt en het recreatieve wietgebruik te herzien.
• 2017: De overheid start een proefproject voor medicinale cannabis. In november van dat jaar kondigde^[10] Lydia Mutsch, Minister van Volksgezondheid, het volgende aan: "Het medicinale gebruik van cannabis kan pijn en lijden verminderen bij patiënten die niet meer reageren op gebruikelijke behandelingen." Ook benoemde ze hoe THC en CBD konden helpen bij bepaalde ziektes.

Het Luxemburgse wietbeleid gaat de goede kant op

Wetsvoorstel 8033 geeft hoop voor Luxemburgers die wiet een warm hart toedragen. Mensen kunnen straks vrijuit thuis wietplanten kweken zonder zich zorgen te maken over vervolging, zolang ze zich aan een aantal strenge voorwaarden houden. De nieuwe wetgeving geeft hen ook het recht om kleine hoeveelheden wiet bij zich te dragen.

Toch zijn de nieuwe wetten voer voor discussie. Sommige vrezen misbruik, terwijl anderen het wetsvoorstel een vorm van 'zachte legalisatie' noemen die nog steeds de rechten van burgers belemmert.

Wat je er ook van vindt, dit beleid geeft het kleine Luxemburg een grote voorsprong op andere Europese landen voor wat betreft de vrijheid om te kweken.