Cannabis om het cholesterolgehalte in balans te brengen

De afgelopen jaren is voor miljoenen westerlingen het woord “cholesterol” een van de grootste zorgen geworden. Mensen gebruiken het vaak ook wel als synoniem voor coronaire hartaandoeningen. De meesten weten daarbij dat hoge gehaltes cholesterol het risico kunnen verhogen op de ontwikkeling van hartaandoeningen, coronaire ziekten en hartaanvallen. Maar wat is cholesterol in hemelsnaam? Bestaat er een “goede” en “slechte” variant? En los daarvan, kan cannabis cholesterol helpen verlagen?

Hoewel wetenschappers nog niet zeker weten of cannabinoïden cholesterol rechtstreeks kunnen verlagen, suggereert onderzoek wel dat cannabis de “goede” cholesterolwaarden kan verhogen. Bovendien wijst een studie uit 2016^[1] van de Daegu University in Zuid-Korea erop dat CBD bruin vet beïnvloedt — de wijze waarop ongezond wit vet wordt omgezet in gezond bruin vet.

WAT IS CHOLESTEROL?

Cholesterol is een organische verbinding geproduceerd door de lever. Het komt van nature voor in onze cellen en is betrokken bij het synthetiseren van vitamine D, hormonen en andere substanties bij het spijsverteringsproces. Ons lichaam zelf produceert het leeuwendeel van de cholesterol waar het behoefte aan heeft. Wat we middels etenswaren binnenkrijgen, zou slechts een klein percentage moeten zijn. Net als cannabishars, zijn vet en cholesterol niet wateroplosbaar. Ze drijven als het ware in onze bloedbaan. Ons lichaam vermindert cholesterolmoleculen middels kleine deeltjes, genaamd lipoproteïnen. Deze deeltjes vermengen zich met bloed en zorgen derhalve voor effectief transport. Anders zou het vet zich aan de binnenkant van onze aderen afzetten.

"Slecht" cholesterol is een low density lipoproteïne (LDL), dat zich ophoopt in bloedvaten. Hierdoor ontstaat aderverkalking en adervernauwing tot het punt waarop het bloed niet meer goed stroomt. "Goed" cholesterol is een high density lipoproteïne (HDL) en helpt bij de afbraak van LDL. Als behandeling gebruiken mensen doorgaans bloedverdunners en statines. Dit is vaak levensreddend en voorkomt ziekten, maar de middelen zijn niet altijd werkzaam. Ze hebben bovendien soms ernstige bijwerkingen.

Wat werkelijk van belang is voor onze gezondheid is de verhouding van LDL, HDL en triglyceriden. Het is bijvoorbeeld mogelijk een lage cholesterolspiegel hebben, maar tevens een hoog percentage LDL-cholesterol in je bloedbaan. Een hoge cholesterolwaarde is anderzijds soms simpelweg het gevolg van veel HDL-cholesterol.

CANNABIS EN HET METABOOL SYNDROOM

Het metabool syndroom is een complexe aandoening die zich kenmerkt door hoog cholesterol, een hoge bloeddruk, hoge bloedsuikerspiegels en een hoog gehalte buikvet. Het is geen verrassing dat dit het risico op hartziekten en diabetes verhoogt. Onderzoekers van de Universiteit van Miami hebben data geanalyseerd van diverse enquêtes, om te begrijpen hoe cannabis het metabool syndroom beïnvloedt^[2].

De studie had betrekking op 8000 mensen die met het metabool syndroom werden aangemerkt, indien ze aan minstens 3 van de volgende factoren voldeden: hoge glucosewaarden, hoge LDL, lage HDL, hypertensie, overmatig buikvet. De wetenschappers ontdekten dat 19,5% van de niet-blowers het metabool syndroom had, 17,5% van de ex-blowers en slechts 13,8% van de huidige cannabisrokers. De studie concludeert dan ook dat huidig gebruik van cannabis geassocieerd wordt met lagere kansen op het syndroom onder jongvolwassenen en mensen van middelbare leeftijd in de VS.

Diverse andere studies hebben aangetoond dat regelmatige cannabisgebruikers beschikken over een lagere body mass index, smallere taille, hogere HDL-waarden en te maken hebben met verlaagde risicofactoren voor diabetes. In een studie uit 2013^[3] is de relatie tussen cannabisgebruik, cholesterolgehaltes, glucose en insuline onderzocht. Deze factoren zijn samen bestudeerd, met als doel om de kans op de ontwikkeling van diabetes te bepalen. Uit de studie blijkt dat cannabisgebruik geassocieerd wordt met minder gevallen van diabetes.

De onderzoekers rapporteerden ook een verhoging van HDL-cholesterol bij patiënten die Rimonabant gebruikten. Dit is een eetlustremmend, anti-obesitasmiddel op basis van een synthetische cannabinoïde. Het is echter van de markt gehaald vanwege de ernstige bijwerkingen. Hoe slecht het ook mag zijn, Rimonabant is een inverse agonist van de cannabinoïdereceptor CB1. De onverwachte toename van goed cholesterol door deze synthetische cannabinoïde, suggereert dat het moduleren van het endocannabinoïdesysteem een positief effect heeft op cholesterolgehaltes.

Zoals hierboven genoemd, suggereren^[4] enkele studies dat CBD de normale insulineproductie en suikerstofwisseling ondersteunt en zo het lichaam bevordert om ongezond wit vet om te zetten in bruin vet. Overmatige insuline zorgt ervoor dat je suikers opslaat in vet. En dit leidt tot gewichtstoename en obesitas.

HOE KUNNEN WE CHOLESTEROL IN EVENWICHT BRENGEN?

Toekomstige studies moeten meer duidelijkheid verschaffen over de relatie tussen het endocannabinoïdesysteem en de cholesterolspiegel. Hopelijk leidt dit ook tot innovatieve formules.

Een gezond gehalte cholesterol in het lichaam is sterk afhankelijk van je genen en levenswijze. Het hierboven opgesomde onderzoek bevindt zich nog slechts in preklinische stadia. Naast bewezen methodes, zoals een dieet met weinig verzadigd vet en zout, een gezond gewicht, regelmatige beweging en niet roken, proberen onderzoekers te bepalen in hoeverre cannabis of specifieke cannabinoïden kunnen helpen om cholesterol onder controle te houden. Aërobe oefeningen, zoals fietsen, hebben een zeer positieve impact op cholesterolwaarden. Dit verlaagt namelijk het percentage LDL en triglyceriden, maar verhoogt het gehalte HDL.

Het is goed om te onthouden dat roken waarschijnlijk de ongezondste manier is om cannabis te consumeren. Wat betreft dieet kunnen we hoge cholesterolgehaltes verwachten bij overmatige inname van dierlijke producten, zoals vlees, gevogelte, eieren, kaas en andere zuivelproducten. Het is daarom belangrijk om cholesterol vanuit alle hoeken te benaderen en te zien hoe verschillende factoren invloed hebben.